Jak cało wrócić z wakacji. Przewodnik Ministerstwa Spraw Zagranicznych
Wielokrotnie ostrzegano mnie przed jakąś planowaną podróżą. Odradzano lot na Filipiny lub do Wenezueli, bo tam jakoby szykowała się rewolucja. Straszono chorobami rozplenionymi w Afryce czy trzęsieniami ziemi w Ameryce Południowej. Raz były to rady z dobroci serca, czasem z cichej zazdrości. Jedno jest pewne, warto wiedzieć, gdzie się wybieramy i czego się tam można spodziewać. Bo dzięki temu możemy wrócić cało i zdrowo, a nie na przykład wylądować w więzieniu na kilkanaście lat.
Fałszywy tajniak
W Bogocie, stolicy wiecznie niespokojnej Kolumbii, mówią, że stamtąd jest 2660 m bliżej do gwiazd. Jeżeli ktoś zapomni, gdzie się znajduje, może się łatwo o tym przekonać. Na zatłoczonej arterii śródmieścia, w pobliżu placu Boliwara, podszedł do mnie i idącego ze mną europejskiego dyplomaty dobrze ubrany mężczyzna. Przedstawił się jako przedstawiciel tajnej policji i poprosił o wylegitymowanie się. Następnie zaproponował udanie się z nim do pobliskiego biura. Znający sytuację dyplomata powiedział krótko, że nie mamy czasu, i poszliśmy dalej. Mężczyzna oddalił się bez słowa. A ja dowiedziałem się, że istnieje kategoryczny zakaz legitymowania przechodniów na ulicy. Wedle powszechnej opinii, owa propozycja wizyty w "biurze" oznaczała przekroczenie progu bandyckiej meliny.
Nikt nie ostrzegł mnie przed bandytami na Sardynii. Z lotniska w Cagliari zabrała mnie para uśmiechniętych dżentelmenów, a portier w hotelu, biorąc moją walizkę, zapytał szeptem, od jak dawna znam mafiosów z Nuoro. Nikt nie poinstruował mnie w porę, że gdy się ziemia zatrzęsie - przedmioty spadają ze stołu, a żyrandol się kołysze, my zaś siedzimy gdzieś na piątym piętrze jak w klatce. Wtedy należy stanąć we framudze drzwi. Nie wiedziałem też, że czarna mamba, agresywna i jadowita, najgroźniejszy z węży Afryki, może udawać gałąź drzewa i nie warto jej dotykać.
Rozważny i oczytany
Nie czekajcie na nauki najmądrzejszego nawet z podróżników. Poczytajcie sami, na przykład o chorobach tropikalnych, a zwłaszcza o malarii, nie poddającej się dotąd szczepionce chorobie, która co roku uśmierca setki tysięcy ludzi i wystarczy, że na spotkanie z wami wyśle jednego komara mordercę. Nigdy za dużo wiedzy o obyczajach obowiązujących w kraju, do którego się trafia. Począwszy od najprostszych, ale i najbardziej potrzebnych turyście: co zrobić z obuwiem i nakryciem głowy w świątyniach i mieszkaniach prywatnych? Jak grzecznie pozdrawiać ludzi? Czy należy i czy przystoi się targować w sklepie bądź na bazarze?
Rozważni podróżnicy wiedzą, że należy unikać niebezpiecznych miejsc, czasem poruszania się po zmroku, nawiązywania znajomości z obcymi, niekiedy nawet prowokowania odmiennością stroju. Odradza się ostentacji w noszeniu aparatu fotograficznego (dobrze jest ukryć go na przykład w plastikowej reklamówce). Zresztą o elementarnej roztropności warto pamiętać wszędzie, nie tylko w takim kraju jak Kolumbia, gdzie trwa od 150 lat wojna domowa, czy na pięknej Copacabanie, lecz także na ulicach własnego miasta. Trzeba prawdziwego mistrza, który potrafiłby przekonać każdego lekkomyślnego turystę do przestrzegania wszystkich, zarówno międzynarodowych, jak i lokalnych przepisów. Ale nawet najbardziej lekkomyślny turysta powinien pamiętać: żadnego przemytu - żywych zwierząt, kości słoniowej, brylantów, nie mówiąc o narkotykach. W strasznych więzieniach wielu państw przesiadują od lat Polacy, a ich los jest nie do pozazdroszczenia.
Głowa do góry
Nawet najbardziej doświadczony i oczytany obieżyświat nie przewidzi każdej sytuacji. Kiedy w miasteczku Santa Lucia w RPA ktoś krzyknął, że środkiem szosy zbliża się od zatoki hipopotam, zapanowała panika, barykadowano drzwi i uruchamiano silniki samochodów. Nie tylko turyści, ale i mieszkańcy zastosowali się do zasady: "Ratuj się, kto może".
W obliczu rozmaitych niespodzianek przydaje się pomysłowość. W Rio de Janeiro opowiadano mi, jak pewien mieszkaniec, zrozpaczony ciągłymi włamaniami, nauczył papugę ostrzegawczych okrzyków. Kiedy pewnej nocy pojawili się włamywacze, papuga wrzasnęła niespodziewanie: "Ręce do góry!" i intruzi dali nogę. Istnieje wiele, także mniej efektownych, ale również skutecznych sposobów na to, jak sobie poradzić w sytuacji zagrożenia. Na przykład wielu przykrości można uniknąć, jeżeli ma się dobrze ukryte kieszenie w zakamarkach ubrania.
Trudno się zgodzić z opinią Horacego, że "ci, co pływają po morzach, odmieniają klimaty, ale nie myśli". Myśli są istotne! Podróżuj z głową i zawsze pamiętaj, że tę głowę łatwo utracić.
Praktyczny poradnik dla turystów, który zamieszcza "Wprost", powstał na podstawie publikacji "Polak za granicą", opracowanej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. MSZ zbiera co roku ze wszystkich polskich placówek dyplomatycznych na świecie informacje, które mogą być przydatne dla podróżujących Polaków. W tym roku wydawcą poradnika jest Polska Agencja Prasowa. W formie książkowej wydawnictwo to będzie sprzedawane od 22 maja. Pełną wersję "Polaka za granicą" można znaleźć na stronie internetowej
www.msz.gov.pl
CHORWACJA
Stolica: Zagrzeb
Waluta: kuna chorwacka (HRK),
1 HRK = 100 lipa; 1 EUR = 7,3 HRK;
1 USD = 6,2 HRK
Język urzędowy: chorwacki
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wiza na pobyt krótszy niż 90 dni nie jest potrzebna, ale trzeba mieć minimum 100 EUR na każdy dzień pobytu. Wwieźć bez cła można 200 sztuk papierosów, 1 litr alkoholu wysokoprocentowego lub 2 litry napojów o zawartości alkoholu do 22 proc., 1 kg kawy lub herbaty.
Ubezpieczenie: wskazane jest wykupienie ubezpieczeń NW i AC.
Zdrowie: bezpłatna opieka medyczna przysługuje Polakom tylko jako pierwsza pomoc. Formularze E-100 nie są honorowane.
Podróżowanie: za nieprzestrzeganie zakazu prowadzenia samochodu po spożyciu alkoholu (0,0 promila) grozi kara do 400 EUR, odebranie prawa jazdy na dwa lata i pół roku więzienia. Za jazdę bez włączonych świateł mijania płaci się 40 EUR. Rygorystycznie egzekwowany, szczególnie wobec turystów, jest zakaz postoju w miejscach niedozwolonych.
Bezpieczeństwo: na nie zabudowanych terenach przy granicach z Serbią i Czarnogórą oraz z Bośnią i Hercegowiną pozostało wiele min. W sezonie turystycznym gwałtownie wzrasta przestępczość związana z kradzieżami kieszonkowymi.
Przydatne informacje: honorowane są jedynie karty American Express, Diners Club, Eurocard (MasterCard, Visa). Euroczeki i czeki bankowe muszą być wymienione w bankach na kuny
zmieniły się dość liberalne dotąd przepisy dotyczące żeglugi, warto zajrzeć na www.wehzagreb.com.hr
Ambasada RP w Zagrzebiu tel.: (00-3851) 489-94-44, faks: (00-3851) 489-94-20, [email protected], www.ambasadapoljska.hr
FRANCJA
Stolica: Paryż
Waluta: euro (EUR)
Język urzędowy: francuski
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wwóz podrobionych artykułów znanych firm francuskich podlega wysokim grzywnom.
Zdrowie: należy się zaopatrzyć w Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego EKUZ (zastąpiła druk E-111). Wskazane są ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz dodatkowa polisa zdrowotna, bo doba w szpitalu kosztuje 600-1500 EUR (więcej informacji na www.nfz.gov.pl).
Podróżowanie: honorowane jest polskie prawo jazdy.
Bezpieczeństwo: w Paryżu i innych dużych miastach oraz na Lazurowym Wybrzeżu latem częste są kradzieże kieszonkowe oraz rozboje, często dokonywane przez młodocianych przestępców na skuterach i motocyklach. Zdarza się, że kiedy się stoi na czerwonym świetle, wybijają szyby, rozpylają gaz i kradną wartościowe przedmioty.
Przydatne informacje: kierowcy, zwłaszcza w Paryżu, rzadko używają kierunkowskazów.
Ambasada RP w Paryżu tel.: (00-33-14) 31-73-405, faks: (00-33-14) 31-73-407, [email protected], www.ambassade.pologne.net
HISZPANIA
Stolica: Madryt
Waluta: euro (EUR)
Język urzędowy: hiszpański
Ubezpieczenie: turyści mający Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego mają dostęp do bezpłatnej opieki zdrowotnej tylko w podstawowym zakresie, dlatego dobrze jest wykupić indywidualny pakiet ubezpieczeniowy.
Podróżowanie: honorowane jest polskie prawo jazdy. Przepisy nie zezwalają na wystawianie cudzoziemcom mandatów kredytowych.
Bezpieczeństwo: z powodu zagrożenia atakami terrorystycznymi kontrole na lotniskach i dworcach są dokładne. Zagrożeniem dla turystów są napady i kradzieże kieszonkowe. Należy uważać na rabusiów na motocyklach, którzy wyrywają torby przechodniom, a także na celowe przebijanie opon samochodowych i kradzieże pod pretekstem pomocy.
Przydatne informacje: nie we wszystkich hotelach i sklepach honorowana jest karta Visa Electron
w wielu hotelach podczas meldowania się preferowany jest paszport; bywa, że dowody osobiste nie są akceptowane
w wypadku kradzieży pieniędzy można się skontaktować z krewnymi w Polsce, dzwoniąc na telefony stacjonarne za pomocą linii Poland Direct (rozmowa na koszt abonenta) nr 90099048
Ceuta i Melilla na wybrzeżu Morza Śródziemnego nie zostały wyłączone ze strefy Schengen. Wjazd do nich z Półwyspu Iberyjskiego nie jest problemem, ale powrót zawsze zwiąże się ze szczegółową kontrolą dokumentów i bagażu. Ceuta i Melilla mają odrębne przepisy celne, turyści przy zakupie towarów nie płacą VAT
na Wyspach Kanaryjskich również nie płaci się VAT. Inne przepisy, m.in. dotyczące opieki zdrowotnej, są takie same jak w Hiszpanii.
Ambasada RP w Madrycie, tel.: (00-34-91) 373-66-05/6,
Wydział Konsularny tel.: (00-34-91) 373-54-41, 376-95-30, 373-60-49, faks: (00-34-91) 373-66-24, [email protected], www.polonia.es
GRECJA
Stolica: Ateny
Waluta: euro (EUR)
Język urzędowy: grecki
Bezpieczeństwo: wybierając się promem z Grecji do Włoch, należy pamiętać, że zdarzają się wypadki włamań do samochodów i przyczep.
Przydatne informacje: banki pracują w godzinach 8.00-14.00
w większości miast i ośrodków turystycznych w Grecji znajdują się biura Narodowej Organizacji Turystycznej (EOT), oferujące bezpłatne informatory, mapy, rozkłady jazdy pociągów, autobusów, promów. Główne biuro EOT mieści się w Atenach przy pl. Amerikis 2B, tel. (00-30) 210-327-130
osoby zainteresowane zwiedzaniem Republiki Mnichów na świętej Górze Atos winny wcześniej się skontaktować z Biurem Pielgrzymstwa, tel. (00-30) 2310-833-733, faks (00-30) 2310-861-811
turyści, którzy chcą nurkować, muszą mieć zezwolenie urzędu portowego
za wydobywanie z dna morskiego jakichkolwiek przedmiotów grożą dotkliwe kary
Ambasada RP w Atenach, tel.: (00-302-10) 677-82-60, 677-57-42,faks: (00-302-10) 679-77-11, [email protected], www.poland-embassy.gr,
Wydział Konsularny tel.: (00-302-10) 679-77-00/08, faks: (00-302-10) 679-77-22, [email protected]
TURCJA
Stolica: Ankara
Waluta: funt turecki (nowa lira turecka YTL); 1 USD = 1,35 YTL; 1 EUR = 1,65 YTL
Język urzędowy: turecki
Uwaga: 1.01.2005 r. przeprowadzono w Turcji denominację pieniądza, polegającą na odrzuceniu sześciu zer. Stare pieniądze były w obiegu do końca 2005 r. Należy uważać przy wymianie, odbieraniu reszty itp. - nowe banknoty mają taki sam wygląd jak stare, różnią się jedynie nominałem.
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wizę turystyczną można uzyskać przy wjeździe (10 EUR).
Zdrowie: zaleca się szczepienia przeciwko żółtaczce, gdyż w wypadku konieczności skorzystania z poważniejszych usług medycznych wymagane jest zaświadczenie o tym szczepieniu.
Podróżowanie: można korzystać z połączeń lotniczych (www.thy.com), nielicznych połączeń kolejowych (www.tcdd.gov.tr) oraz rozwiniętej komunikacji autobusowej. Złym pomysłem jest wypożyczanie samochodów z wypożyczalni, które mają siedzibę przy stoliku na ulicy - najczęściej pojazdy nie mają ważnych dokumentów.
Bezpieczeństwo: w dużych miastach zdarzają się rozboje, można się też spotkać z propozycjami nabycia lub przewozu narkotyków.
Przydatne informacje: informacje o muzeach i zabytkach można znaleźć na stronie www.turkiye-online.com.
podczas podróży po wschodnich rejonach kobiety nie powinny mieć odsłoniętych nóg i ramion
Ambasada RP w Ankarze, tel.: (00-90-312) 467-56-19, 467-33-65, faks: (00-90-312) 467-89-63, [email protected], www.polonya.org.tr
EGIPT
Stolica: Kair
Waluta: funt egipski (LE), 1 LE = 100 piastrów; 1 USD = 5,8 LE
Język urzędowy: arabski
Uwaga: w związku z zamachami terrorystycznymi, których celem byli turyści, MSZ zaleca podróżującym zachowanie ostrożności, zwłaszcza w miejscach publicznych, nieodłączanie się od zorganizowanych grup.
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wizę turystyczną na 30 dni można dostać na lotnisku (15 USD). Podróżny przy wjeździe otrzymuje deklarację celną. Brak pieczęci celnika jest jednoznaczny z kłopotami przy wyjeździe.
Ubezpieczenie: obowiązkowe jest ubezpieczenie osobowe.
Bezpieczeństwo: nie można wykluczyć zamachów terrorystycznych. W ostatnich latach wzrosła liczba kradzieży kieszonkowych i napadów.
Przydatne informacje: przemyt, zażywanie narkotyków bądź obrót nimi są karane śmiercią. Za halucynogeny uważany jest nawet mak.
w lecie temperatury dochodzą do 55°C w cieniu
Ambasada RP w Kairze,tel.: (00-202) 736-74-56, 735-95-83, faks: (00-202) 735-54-27, [email protected], www.bolanda.org
MAROKO
Stolica: Rabat
Waluta: dirham (MAD); 1 USD = ok. 9,05 MAD; 1 EUR = ok. 10,70 MAD
Język urzędowy: arabski
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: na pobyt krótszy niż 90 dni wiza nie jest potrzebna.
Zdrowie: warto się zaszczepić przeciw tężcowi i żółtaczce pokarmowej. Korzystanie z ogólnodostępnych ujęć wody we wsiach i miastach grozi zarażeniem się leptospirozą (chorobą śmiertelną).
Podróżowanie: na obszarach górskich i pustynnych na południu kraju istnieje dobrze rozwinięta infrastruktura turystyczna. W miastach nie ma problemów z nabyciem paliwa, ale poza miastami sieć stacji benzynowych jest słabo rozwinięta.
Bezpieczeństwo: Maroko jest przyjazne turystom, ale po zapadnięciu zmroku nie należy się poruszać samotnie, także po centrach miast. Na bazarach zdarzają się kradzieże kieszonkowe. Odradza się wchodzenie do slumsów. Cudzoziemcy, którzy wybierają się na ustronne plaże, mogą być narażeni na zaczepki i prośby o pieniądze. W większych miastach działa tzw. policja turystyczna.
Przydatne informacje: obcokrajowców nie będących wyznawcami islamu obowiązuje zakaz wstępu do meczetów
Polacy odwiedzający hiszpańskie enklawy - Ceutę i Melillę, nie muszą mieć wiz wjazdowych
istnieje duży wybór hoteli oferujących miejsca od 3 EUR od osoby
banknoty wymieniane w bankach, kantorach i hotelach muszą być w bardzo dobrym stanie, z nowych emisji
bankomaty działają tylko w większych miastach
Ambasada RP w Rabacie, tel.: (00-212-37) 77-11-73, 77-17--91, faks: (00-212-37) 77-53-20, [email protected], www.ambpologne.ma
KUBA
Stolica: Hawana
Waluta: peso kubańskie (CUP), 1 CUP = 100 centavos, peso kubańskie wymienialne (CUC), 1 CUC = 100 centavos; 1 CUC = 24 CUP
Uwaga: dolar w obrocie gotówkowym został obciążony dodatkowym podatkiem w wysokości 10 proc., co w praktyce spowodowało wycofanie go z obrotu. Na wewnętrznym rynku dewizowym został zastąpiony przez kubańskie peso wymienialne - peso convertible.
Język urzędowy: hiszpański
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: Polacy muszą mieć wydawane przez konsulat tzw. karty turysty (17 EUR) oraz ważny minimum 3 miesiące paszport. Trzeba mieć też bilet powrotny. Służby graniczne mogą odmówić prawa przekroczenia granicy bez podania powodu. Turyści przyjeżdżający indywidualnie powinni mieć przynajmniej 100 CUC na każdy dzień pobytu - wymóg ten jest egzekwowany rygorystycznie. Wolno wwieźć 2 butelki alkoholu i 200 papierosów. Nie wolno wwozić m.in. insuliny, odtwarzaczy DVD i telefonów bezprzewodowych. Bez rachunku potwierdzającego zakup można wywieźć 23 cygara. Nie wolno też wywozić więcej niż 3 duże muszle.
Ubezpieczenie: zaleca się ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia, ale trzeba się upewnić, czy firma ma przedstawiciela w Ameryce Łacińskiej.
Zdrowie: okresowo występuje zagrożenie zarażeniem amebą, dengą krwotoczną, zapaleniem spojówek. Najczęściej występują zatrucia pokarmowe. Nie wolno pić nie przegotowanej wody ani jeść nie umytych warzyw, w szczególności sałaty i rzodkiewek.
W okresie huraganów nasilają się depresje. Z uwagi na występujące burze elektromagnetyczne osoby używające rozruszników serca powinny zasięgnąć porady lekarza.
Podróżowanie: odradza się podróże na Kubę w okresie od czerwca do listopada, gdyż na Oceanie Atlantyckim, na Morzu Karaibskim i w Zatoce Meksykańskiej tworzą się w tym czasie niebezpieczne huragany. Firmy przewozowe: Transtur SA (e-mail: [email protected]), Viazul (e-mail: [email protected]). Można też podróżować pociągami (normą są 4-, 5-godzinne opóźnienia). W okresie letnim bilet należy kupować z siedmiodniowym wyprzedzeniem.
Bezpieczeństwo: ostatnio coraz częściej zdarzają się kradzieże w pokojach hotelowych i napady rabunkowe oraz wyłudzenia drobnych kwot przez policjantów, którzy zatrzymują samochody z wypożyczalni.
Przydatne informacje: za posiadanie i przemyt narkotyków grozi do 30 lat więzienia
za kontakty z opozycjonistami grozi aresztowanie i wydalenie za każdy dzień pobytu w areszcie imigracyjnym pobierana jest opłata w wysokości 37 CUC
nie są honorowane karty kredytowe Visa, CABAL, MasterCard, Visa Electron ani czeki, w tym czeki podróżne, wydane przez banki amerykańskie lub inne banki z udziałem kapitału amerykańskiego
pieniądze z Polski można przekazać jedynie za pośrednictwem Agencji ASISTUR SA, tel w Hawanie (53-7) 862-86-24, 862-87-94. Wpłata musi być dokonana w euro.
w porównaniu z Polską ceny są średnio czterokrotnie wyższe
koszt połączenia telefonicznego z Polską: 4,50 CUC za min
praktycznie nie funkcjonuje komunikacja miejska
tubylcy, którzy się przesadnie spoufalają, są podejrzanie przyjacielscy, wylewni i skorzy do wygłaszania krytycznych uwag pod adresem panującego reżimu, mogą się okazać agentami, prowokatorami lub zwykłymi naciągaczami. Dotyczy to również prostytutek, które często są na usługach tutejszych służb bezpieczeństwa.
Ambasada RP w Hawanie, tel.: (00-537) 833-24-39/40, faks: (00-537) 833-24-42, [email protected], www.embajadapolonia.cu
MEKSYK
Stolica: Meksyk
Waluta: peso meksykańskie (MXN), 1 MXN = 100 centavos; 1 USD = 10,71 MXN
Język urzędowy: hiszpański
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wizy dla wjeżdżających na krócej niż 90 dni nie są potrzebne. Przekraczając granicę, płaci się 25 USD. Wymagana kwota na dzień pobytu to 100 USD, przy czym karty kredytowe nie są honorowane.
Ubezpieczenie: obowiązkowe jest OC. Zaleca się ubezpieczenie zdrowotne, bo szpitale nie wypisują pacjenta przed zapłaceniem za leczenie.
Zdrowie: istnieje wysokie zagrożenie amebozą, a w porze deszczowej na terenach dżungli zdarzają się przypadki cholery. Nie wolno jeść potraw ze straganów ulicznych, nie odkażonych owoców oraz pić wody innej niż butelkowana.
Bezpieczeństwo: w stanie Chiapas należy się liczyć z częstymi kontrolami wojska i policji. Należy unikać podróżowania nocą. W związku z poważnym pogorszeniem się stanu bezpieczeństwa wzdłuż całej północnej granicy Meksyku z USA zaleca się unikanie wypraw w okolice miast Tijuana, Mexicali, Hermosillo i Ciudad Juarez. W całym kraju istnieje zagrożenie napadami. W wypadku napadu MSZ rekomenduje najpierw kontakt z ambasadą, a dopiero później z miejscową policją, przy udziale placówki. W mieście Meksyk należy bezwzględnie się wystrzegać podróżowania taksówkami zatrzymanymi na ulicy.
Przydatne informacje: podróż do strefy przygranicznej z biletem w jedną stronę i bez wizy amerykańskiej może być podstawą do zatrzymania w stacji migracyjnej, a następnie wydalenia z Meksyku.
w dużych ośrodkach turystycznych istnieje możliwość płacenia w dolarach, można też płacić kartami Visa, MasterCard oraz w ograniczonym zakresie American Express
za wszelkie usługi daje się 10 proc. napiwku
zwyczaje meksykańskie nie pozwalają zaprzeczyć gościom ani na ich pytania odpowiedzieć negatywnie. Nie należy krytykować Meksyku ani jego obywateli - krytyka ze strony obcokrajowca, nawet konstruktywna, nie będzie dobrze przyjęta.
Ambasada RP w Meksyku, tel.: (00-5255) 55-50-47-00, 55--50-48-78, faks: (00-5255) 56-16-08-22, [email protected], www.polonia.org.mx, wydział konsularny [email protected], [email protected]
DOMINIKANA
Stolica: Santo Domingo
Waluta: peso dominikańskie (DOP) 1 USD = 34,15 DOP; 1 EUR = 36 DOP (powszechnie używane są dolary amerykańskie)
Język urzędowy: hiszpański
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wiza nie jest wymagana, ale przy wjeździe trzeba okazać bilet powrotny, wystarczającą ilość pieniędzy na czas pobytu, a także wykupić tzw. kartę turystyczną (11 USD). Opiekunowie muszą mieć pozwolenie na podróżowanie z dziećmi do lat 13, zalegalizowane w konsulacie Dominikany w państwie, z którego przyjechali. Bez zalegalizowanego dokumentu dzieci nie mogą przekroczyć granicy. Termin ważności paszportu przy wjeździe powinien wynosić 6 miesięcy - dokument musi być w dobrym stanie.
Bezpieczeństwo: przestępczość jest niższa niż w Europie.
Przydatne informacje: akceptowane są karty kredytowe: Visa, Masters, American Express i Diners Club
niebezpiecznie jest wymieniać pieniądze na ulicy
najlepiej płacić gotówką w dolarach amerykańskich
zwyczajem jest dopisywanie do rachunku w restauracji 10 proc. napiwku
przyjęte jest, że podczas zakupów, szczególnie na ulicy i w sklepach z pamiątkami, należy się targować
Ambasada RP w Meksyku, tel.: (00-5255) 55-50-47-00, 55-50-48-78, faks: (00-52-55) 56-16-08-22, [email protected]
CHINY
Stolica: Pekin (Beijing)
Waluta: juan/China New Yuan (CNY); 1 CNY = 10 jiao = 100 fenów, 1 USD = 8 CNY
Język urzędowy: chiński (mandaryński)
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: Polacy muszą mieć wizy. Wyjazd do Hongkongu lub Makao jest traktowany jak opuszczenie granic ChRL (traci ważność wiza jednokrotna). Pobyt bez wizy jest karany grzywną do 1000 USD, do tego za każdy dzień trzeba zapłacić 60 USD. Paszport powinien być ważny co najmniej 6 miesięcy po wygaśnięciu terminu ważności wizy. Nie wpuszcza się do Chin nosicieli wirusa HIV, zakaźnie chorych na gruźlicę, trąd, tyfus i cholerę, osób zarażonych wenerycznie, a także chorych psychicznie. Od czasu epidemii SARS wszystkim podróżnym mierzona jest temperatura.
Bezpieczeństwo: najczęściej zdarzają się kradzieże kieszonkowe w centrach dla turystów, sklepach, na bazarach i w autobusach. Odnotowywane są też wypadki rabunków w pociągach, zdarzają się wymuszenia pieniędzy w wątpliwej jakości lokalach rozrywkowych, punktach masażu itp. oraz napady na turystów przebywających w odludnych miejscach.
Przydatne informacje: większość bankomatów przyjmuje tylko chińskie karty.
cudzoziemiec musi mieć przy sobie paszport z ważną chińską wizą, który jest niezbędny m.in. podczas wymiany pieniędzy
za posiadanie narkotyków grozi kara śmierci
prostytucja jest zakazana, cudzoziemcom za korzystanie z tego rodzaju usług grożą wysokie grzywny oraz 10 dni aresztu
Ambasada RP w Pekinie, tel.: (00-8610) 653-212-35 do 37, faks: (00-8610) 653-217--45, [email protected], [email protected] (pion polityczny), www.polandembassychina.net
INDIE
Stolica: Delhi (New Delhi)
Waluta: rupia indyjska (INR), 1 INR = 100 pajs (paisa); 1 USD = 46 INR
Języki urzędowe: hindi, angielski
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wiza na 6 miesięcy jest wydawana osobom, które mają paszport ważny przez rok od uzyskania wizy.
Ubezpieczenie: bezwzględnie należy mieć tzw. carnet de passage.
Zdrowie: istnieje zagrożenie zachorowania na malarię i dengę bezpośrednio po monsunie. Zalecane są szczepienia przeciw żółtaczce typu A i B oraz tężcowi.
Podróżowanie: wymagane jest specjalne zezwolenie MSZ oraz MSW na wjazd do archipelagów Andamanów, Nikobarów, Lokkadiwów, Minicoy i wysp Amindivi, na tereny przygraniczne stanów Uttar Pradeć, Sikkim, Mizoram, Manipur, Arunaal Pradeć, HimaĆal Pradeć, Nagaland oraz Dżammu i Kaszmir.
Bezpieczeństwo: trzeba uważać na kieszonkowców. Problemem są też nieuczciwi sprzedawcy, rikszarze i taksówkarze, szczególnie na lotniskach. Terenami zagrożonymi zamachami są Dżammu i Kaszmir, Asam oraz stany północno-wschodnie. Ze względu na rozruchy na tle religijnym należy unikać skupisk mniejszości wyznaniowych w miastach Gudżarat i Uttar Pradeć.
Przydatne informacje: Hindusi chętnie pozwalają turystom uczestniczyć w uroczystościach religijnych, ale należy się liczyć z żądaniem drobnej opłaty
Ambasada RP w Nowym Delhi, tel.: (00-91-11) 414-96-900, faks: (00-91-11) 268-71-914, [email protected], www.polandembassy.in
Fałszywy tajniak
W Bogocie, stolicy wiecznie niespokojnej Kolumbii, mówią, że stamtąd jest 2660 m bliżej do gwiazd. Jeżeli ktoś zapomni, gdzie się znajduje, może się łatwo o tym przekonać. Na zatłoczonej arterii śródmieścia, w pobliżu placu Boliwara, podszedł do mnie i idącego ze mną europejskiego dyplomaty dobrze ubrany mężczyzna. Przedstawił się jako przedstawiciel tajnej policji i poprosił o wylegitymowanie się. Następnie zaproponował udanie się z nim do pobliskiego biura. Znający sytuację dyplomata powiedział krótko, że nie mamy czasu, i poszliśmy dalej. Mężczyzna oddalił się bez słowa. A ja dowiedziałem się, że istnieje kategoryczny zakaz legitymowania przechodniów na ulicy. Wedle powszechnej opinii, owa propozycja wizyty w "biurze" oznaczała przekroczenie progu bandyckiej meliny.
Nikt nie ostrzegł mnie przed bandytami na Sardynii. Z lotniska w Cagliari zabrała mnie para uśmiechniętych dżentelmenów, a portier w hotelu, biorąc moją walizkę, zapytał szeptem, od jak dawna znam mafiosów z Nuoro. Nikt nie poinstruował mnie w porę, że gdy się ziemia zatrzęsie - przedmioty spadają ze stołu, a żyrandol się kołysze, my zaś siedzimy gdzieś na piątym piętrze jak w klatce. Wtedy należy stanąć we framudze drzwi. Nie wiedziałem też, że czarna mamba, agresywna i jadowita, najgroźniejszy z węży Afryki, może udawać gałąź drzewa i nie warto jej dotykać.
Rozważny i oczytany
Nie czekajcie na nauki najmądrzejszego nawet z podróżników. Poczytajcie sami, na przykład o chorobach tropikalnych, a zwłaszcza o malarii, nie poddającej się dotąd szczepionce chorobie, która co roku uśmierca setki tysięcy ludzi i wystarczy, że na spotkanie z wami wyśle jednego komara mordercę. Nigdy za dużo wiedzy o obyczajach obowiązujących w kraju, do którego się trafia. Począwszy od najprostszych, ale i najbardziej potrzebnych turyście: co zrobić z obuwiem i nakryciem głowy w świątyniach i mieszkaniach prywatnych? Jak grzecznie pozdrawiać ludzi? Czy należy i czy przystoi się targować w sklepie bądź na bazarze?
Rozważni podróżnicy wiedzą, że należy unikać niebezpiecznych miejsc, czasem poruszania się po zmroku, nawiązywania znajomości z obcymi, niekiedy nawet prowokowania odmiennością stroju. Odradza się ostentacji w noszeniu aparatu fotograficznego (dobrze jest ukryć go na przykład w plastikowej reklamówce). Zresztą o elementarnej roztropności warto pamiętać wszędzie, nie tylko w takim kraju jak Kolumbia, gdzie trwa od 150 lat wojna domowa, czy na pięknej Copacabanie, lecz także na ulicach własnego miasta. Trzeba prawdziwego mistrza, który potrafiłby przekonać każdego lekkomyślnego turystę do przestrzegania wszystkich, zarówno międzynarodowych, jak i lokalnych przepisów. Ale nawet najbardziej lekkomyślny turysta powinien pamiętać: żadnego przemytu - żywych zwierząt, kości słoniowej, brylantów, nie mówiąc o narkotykach. W strasznych więzieniach wielu państw przesiadują od lat Polacy, a ich los jest nie do pozazdroszczenia.
Głowa do góry
Nawet najbardziej doświadczony i oczytany obieżyświat nie przewidzi każdej sytuacji. Kiedy w miasteczku Santa Lucia w RPA ktoś krzyknął, że środkiem szosy zbliża się od zatoki hipopotam, zapanowała panika, barykadowano drzwi i uruchamiano silniki samochodów. Nie tylko turyści, ale i mieszkańcy zastosowali się do zasady: "Ratuj się, kto może".
W obliczu rozmaitych niespodzianek przydaje się pomysłowość. W Rio de Janeiro opowiadano mi, jak pewien mieszkaniec, zrozpaczony ciągłymi włamaniami, nauczył papugę ostrzegawczych okrzyków. Kiedy pewnej nocy pojawili się włamywacze, papuga wrzasnęła niespodziewanie: "Ręce do góry!" i intruzi dali nogę. Istnieje wiele, także mniej efektownych, ale również skutecznych sposobów na to, jak sobie poradzić w sytuacji zagrożenia. Na przykład wielu przykrości można uniknąć, jeżeli ma się dobrze ukryte kieszenie w zakamarkach ubrania.
Trudno się zgodzić z opinią Horacego, że "ci, co pływają po morzach, odmieniają klimaty, ale nie myśli". Myśli są istotne! Podróżuj z głową i zawsze pamiętaj, że tę głowę łatwo utracić.
| Na jaką pomoc konsulatu może liczyć polski turysta? |
|---|
| W razie utraty paszportu konsul może wystawić paszport tymczasowy na powrót do Polski. Kiedy stracimy pieniądze, konsul może pomóc w skontaktowaniu się z rodziną, wypłacić osobie poszkodowanej kwotę, jaka zostanie wpłacona przez krewnych na konto MSZ w Warszawie, a w szczególnych wypadkach może pożyczyć określoną sumę. W wypadku aresztowania konsul pomaga w kontakcie z rodziną. Może też wystąpić o informacje na temat przyczyn zatrzymania, czasu procesu, możliwości zwolnienia oraz dostarcza aresztowanemu listę adwokatów cieszących się zaufaniem urzędu konsularnego - wyboru musi jednak dokonać sam zainteresowany. Konsulowi nie wolno angażować prawników, którzy mieliby bronić obywatela RP, płacić za niego mandatów i grzywien. Konsul nie może też załatwiać zakwaterowania czy zgody na zatrudnienie. |
POLAK ZA GRANICĄ
Praktyczny poradnik dla turystów, który zamieszcza "Wprost", powstał na podstawie publikacji "Polak za granicą", opracowanej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. MSZ zbiera co roku ze wszystkich polskich placówek dyplomatycznych na świecie informacje, które mogą być przydatne dla podróżujących Polaków. W tym roku wydawcą poradnika jest Polska Agencja Prasowa. W formie książkowej wydawnictwo to będzie sprzedawane od 22 maja. Pełną wersję "Polaka za granicą" można znaleźć na stronie internetowejwww.msz.gov.pl
CHORWACJA Stolica: Zagrzeb
Waluta: kuna chorwacka (HRK),
1 HRK = 100 lipa; 1 EUR = 7,3 HRK;
1 USD = 6,2 HRK
Język urzędowy: chorwacki
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wiza na pobyt krótszy niż 90 dni nie jest potrzebna, ale trzeba mieć minimum 100 EUR na każdy dzień pobytu. Wwieźć bez cła można 200 sztuk papierosów, 1 litr alkoholu wysokoprocentowego lub 2 litry napojów o zawartości alkoholu do 22 proc., 1 kg kawy lub herbaty.
Ubezpieczenie: wskazane jest wykupienie ubezpieczeń NW i AC.
Zdrowie: bezpłatna opieka medyczna przysługuje Polakom tylko jako pierwsza pomoc. Formularze E-100 nie są honorowane.
Podróżowanie: za nieprzestrzeganie zakazu prowadzenia samochodu po spożyciu alkoholu (0,0 promila) grozi kara do 400 EUR, odebranie prawa jazdy na dwa lata i pół roku więzienia. Za jazdę bez włączonych świateł mijania płaci się 40 EUR. Rygorystycznie egzekwowany, szczególnie wobec turystów, jest zakaz postoju w miejscach niedozwolonych.
Bezpieczeństwo: na nie zabudowanych terenach przy granicach z Serbią i Czarnogórą oraz z Bośnią i Hercegowiną pozostało wiele min. W sezonie turystycznym gwałtownie wzrasta przestępczość związana z kradzieżami kieszonkowymi.
Przydatne informacje: honorowane są jedynie karty American Express, Diners Club, Eurocard (MasterCard, Visa). Euroczeki i czeki bankowe muszą być wymienione w bankach na kuny
zmieniły się dość liberalne dotąd przepisy dotyczące żeglugi, warto zajrzeć na www.wehzagreb.com.hr
Ambasada RP w Zagrzebiu tel.: (00-3851) 489-94-44, faks: (00-3851) 489-94-20, [email protected], www.ambasadapoljska.hr
FRANCJA Stolica: Paryż
Waluta: euro (EUR)
Język urzędowy: francuski
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wwóz podrobionych artykułów znanych firm francuskich podlega wysokim grzywnom.
Zdrowie: należy się zaopatrzyć w Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego EKUZ (zastąpiła druk E-111). Wskazane są ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz dodatkowa polisa zdrowotna, bo doba w szpitalu kosztuje 600-1500 EUR (więcej informacji na www.nfz.gov.pl).
Podróżowanie: honorowane jest polskie prawo jazdy.
Bezpieczeństwo: w Paryżu i innych dużych miastach oraz na Lazurowym Wybrzeżu latem częste są kradzieże kieszonkowe oraz rozboje, często dokonywane przez młodocianych przestępców na skuterach i motocyklach. Zdarza się, że kiedy się stoi na czerwonym świetle, wybijają szyby, rozpylają gaz i kradną wartościowe przedmioty.
Przydatne informacje: kierowcy, zwłaszcza w Paryżu, rzadko używają kierunkowskazów.
Ambasada RP w Paryżu tel.: (00-33-14) 31-73-405, faks: (00-33-14) 31-73-407, [email protected], www.ambassade.pologne.net
HISZPANIAStolica: Madryt
Waluta: euro (EUR)
Język urzędowy: hiszpański
Ubezpieczenie: turyści mający Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego mają dostęp do bezpłatnej opieki zdrowotnej tylko w podstawowym zakresie, dlatego dobrze jest wykupić indywidualny pakiet ubezpieczeniowy.
Podróżowanie: honorowane jest polskie prawo jazdy. Przepisy nie zezwalają na wystawianie cudzoziemcom mandatów kredytowych.
Bezpieczeństwo: z powodu zagrożenia atakami terrorystycznymi kontrole na lotniskach i dworcach są dokładne. Zagrożeniem dla turystów są napady i kradzieże kieszonkowe. Należy uważać na rabusiów na motocyklach, którzy wyrywają torby przechodniom, a także na celowe przebijanie opon samochodowych i kradzieże pod pretekstem pomocy.
Przydatne informacje: nie we wszystkich hotelach i sklepach honorowana jest karta Visa Electron
w wielu hotelach podczas meldowania się preferowany jest paszport; bywa, że dowody osobiste nie są akceptowane
w wypadku kradzieży pieniędzy można się skontaktować z krewnymi w Polsce, dzwoniąc na telefony stacjonarne za pomocą linii Poland Direct (rozmowa na koszt abonenta) nr 90099048
Ceuta i Melilla na wybrzeżu Morza Śródziemnego nie zostały wyłączone ze strefy Schengen. Wjazd do nich z Półwyspu Iberyjskiego nie jest problemem, ale powrót zawsze zwiąże się ze szczegółową kontrolą dokumentów i bagażu. Ceuta i Melilla mają odrębne przepisy celne, turyści przy zakupie towarów nie płacą VAT
na Wyspach Kanaryjskich również nie płaci się VAT. Inne przepisy, m.in. dotyczące opieki zdrowotnej, są takie same jak w Hiszpanii.
Ambasada RP w Madrycie, tel.: (00-34-91) 373-66-05/6,
Wydział Konsularny tel.: (00-34-91) 373-54-41, 376-95-30, 373-60-49, faks: (00-34-91) 373-66-24, [email protected], www.polonia.es
GRECJAStolica: Ateny
Waluta: euro (EUR)
Język urzędowy: grecki
Bezpieczeństwo: wybierając się promem z Grecji do Włoch, należy pamiętać, że zdarzają się wypadki włamań do samochodów i przyczep.
Przydatne informacje: banki pracują w godzinach 8.00-14.00
w większości miast i ośrodków turystycznych w Grecji znajdują się biura Narodowej Organizacji Turystycznej (EOT), oferujące bezpłatne informatory, mapy, rozkłady jazdy pociągów, autobusów, promów. Główne biuro EOT mieści się w Atenach przy pl. Amerikis 2B, tel. (00-30) 210-327-130
osoby zainteresowane zwiedzaniem Republiki Mnichów na świętej Górze Atos winny wcześniej się skontaktować z Biurem Pielgrzymstwa, tel. (00-30) 2310-833-733, faks (00-30) 2310-861-811
turyści, którzy chcą nurkować, muszą mieć zezwolenie urzędu portowego
za wydobywanie z dna morskiego jakichkolwiek przedmiotów grożą dotkliwe kary
Ambasada RP w Atenach, tel.: (00-302-10) 677-82-60, 677-57-42,faks: (00-302-10) 679-77-11, [email protected], www.poland-embassy.gr,
Wydział Konsularny tel.: (00-302-10) 679-77-00/08, faks: (00-302-10) 679-77-22, [email protected]
TURCJAStolica: Ankara
Waluta: funt turecki (nowa lira turecka YTL); 1 USD = 1,35 YTL; 1 EUR = 1,65 YTL
Język urzędowy: turecki
Uwaga: 1.01.2005 r. przeprowadzono w Turcji denominację pieniądza, polegającą na odrzuceniu sześciu zer. Stare pieniądze były w obiegu do końca 2005 r. Należy uważać przy wymianie, odbieraniu reszty itp. - nowe banknoty mają taki sam wygląd jak stare, różnią się jedynie nominałem.
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wizę turystyczną można uzyskać przy wjeździe (10 EUR).
Zdrowie: zaleca się szczepienia przeciwko żółtaczce, gdyż w wypadku konieczności skorzystania z poważniejszych usług medycznych wymagane jest zaświadczenie o tym szczepieniu.
Podróżowanie: można korzystać z połączeń lotniczych (www.thy.com), nielicznych połączeń kolejowych (www.tcdd.gov.tr) oraz rozwiniętej komunikacji autobusowej. Złym pomysłem jest wypożyczanie samochodów z wypożyczalni, które mają siedzibę przy stoliku na ulicy - najczęściej pojazdy nie mają ważnych dokumentów.
Bezpieczeństwo: w dużych miastach zdarzają się rozboje, można się też spotkać z propozycjami nabycia lub przewozu narkotyków.
Przydatne informacje: informacje o muzeach i zabytkach można znaleźć na stronie www.turkiye-online.com.
podczas podróży po wschodnich rejonach kobiety nie powinny mieć odsłoniętych nóg i ramion
Ambasada RP w Ankarze, tel.: (00-90-312) 467-56-19, 467-33-65, faks: (00-90-312) 467-89-63, [email protected], www.polonya.org.tr
EGIPTStolica: Kair
Waluta: funt egipski (LE), 1 LE = 100 piastrów; 1 USD = 5,8 LE
Język urzędowy: arabski
Uwaga: w związku z zamachami terrorystycznymi, których celem byli turyści, MSZ zaleca podróżującym zachowanie ostrożności, zwłaszcza w miejscach publicznych, nieodłączanie się od zorganizowanych grup.
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wizę turystyczną na 30 dni można dostać na lotnisku (15 USD). Podróżny przy wjeździe otrzymuje deklarację celną. Brak pieczęci celnika jest jednoznaczny z kłopotami przy wyjeździe.
Ubezpieczenie: obowiązkowe jest ubezpieczenie osobowe.
Bezpieczeństwo: nie można wykluczyć zamachów terrorystycznych. W ostatnich latach wzrosła liczba kradzieży kieszonkowych i napadów.
Przydatne informacje: przemyt, zażywanie narkotyków bądź obrót nimi są karane śmiercią. Za halucynogeny uważany jest nawet mak.
w lecie temperatury dochodzą do 55°C w cieniu
Ambasada RP w Kairze,tel.: (00-202) 736-74-56, 735-95-83, faks: (00-202) 735-54-27, [email protected], www.bolanda.org
MAROKOStolica: Rabat
Waluta: dirham (MAD); 1 USD = ok. 9,05 MAD; 1 EUR = ok. 10,70 MAD
Język urzędowy: arabski
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: na pobyt krótszy niż 90 dni wiza nie jest potrzebna.
Zdrowie: warto się zaszczepić przeciw tężcowi i żółtaczce pokarmowej. Korzystanie z ogólnodostępnych ujęć wody we wsiach i miastach grozi zarażeniem się leptospirozą (chorobą śmiertelną).
Podróżowanie: na obszarach górskich i pustynnych na południu kraju istnieje dobrze rozwinięta infrastruktura turystyczna. W miastach nie ma problemów z nabyciem paliwa, ale poza miastami sieć stacji benzynowych jest słabo rozwinięta.
Bezpieczeństwo: Maroko jest przyjazne turystom, ale po zapadnięciu zmroku nie należy się poruszać samotnie, także po centrach miast. Na bazarach zdarzają się kradzieże kieszonkowe. Odradza się wchodzenie do slumsów. Cudzoziemcy, którzy wybierają się na ustronne plaże, mogą być narażeni na zaczepki i prośby o pieniądze. W większych miastach działa tzw. policja turystyczna.
Przydatne informacje: obcokrajowców nie będących wyznawcami islamu obowiązuje zakaz wstępu do meczetów
Polacy odwiedzający hiszpańskie enklawy - Ceutę i Melillę, nie muszą mieć wiz wjazdowych
istnieje duży wybór hoteli oferujących miejsca od 3 EUR od osoby
banknoty wymieniane w bankach, kantorach i hotelach muszą być w bardzo dobrym stanie, z nowych emisji
bankomaty działają tylko w większych miastach
Ambasada RP w Rabacie, tel.: (00-212-37) 77-11-73, 77-17--91, faks: (00-212-37) 77-53-20, [email protected], www.ambpologne.ma
KUBAStolica: Hawana
Waluta: peso kubańskie (CUP), 1 CUP = 100 centavos, peso kubańskie wymienialne (CUC), 1 CUC = 100 centavos; 1 CUC = 24 CUP
Uwaga: dolar w obrocie gotówkowym został obciążony dodatkowym podatkiem w wysokości 10 proc., co w praktyce spowodowało wycofanie go z obrotu. Na wewnętrznym rynku dewizowym został zastąpiony przez kubańskie peso wymienialne - peso convertible.
Język urzędowy: hiszpański
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: Polacy muszą mieć wydawane przez konsulat tzw. karty turysty (17 EUR) oraz ważny minimum 3 miesiące paszport. Trzeba mieć też bilet powrotny. Służby graniczne mogą odmówić prawa przekroczenia granicy bez podania powodu. Turyści przyjeżdżający indywidualnie powinni mieć przynajmniej 100 CUC na każdy dzień pobytu - wymóg ten jest egzekwowany rygorystycznie. Wolno wwieźć 2 butelki alkoholu i 200 papierosów. Nie wolno wwozić m.in. insuliny, odtwarzaczy DVD i telefonów bezprzewodowych. Bez rachunku potwierdzającego zakup można wywieźć 23 cygara. Nie wolno też wywozić więcej niż 3 duże muszle.
Ubezpieczenie: zaleca się ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia, ale trzeba się upewnić, czy firma ma przedstawiciela w Ameryce Łacińskiej.
Zdrowie: okresowo występuje zagrożenie zarażeniem amebą, dengą krwotoczną, zapaleniem spojówek. Najczęściej występują zatrucia pokarmowe. Nie wolno pić nie przegotowanej wody ani jeść nie umytych warzyw, w szczególności sałaty i rzodkiewek.
W okresie huraganów nasilają się depresje. Z uwagi na występujące burze elektromagnetyczne osoby używające rozruszników serca powinny zasięgnąć porady lekarza.
Podróżowanie: odradza się podróże na Kubę w okresie od czerwca do listopada, gdyż na Oceanie Atlantyckim, na Morzu Karaibskim i w Zatoce Meksykańskiej tworzą się w tym czasie niebezpieczne huragany. Firmy przewozowe: Transtur SA (e-mail: [email protected]), Viazul (e-mail: [email protected]). Można też podróżować pociągami (normą są 4-, 5-godzinne opóźnienia). W okresie letnim bilet należy kupować z siedmiodniowym wyprzedzeniem.
Bezpieczeństwo: ostatnio coraz częściej zdarzają się kradzieże w pokojach hotelowych i napady rabunkowe oraz wyłudzenia drobnych kwot przez policjantów, którzy zatrzymują samochody z wypożyczalni.
Przydatne informacje: za posiadanie i przemyt narkotyków grozi do 30 lat więzienia
za kontakty z opozycjonistami grozi aresztowanie i wydalenie za każdy dzień pobytu w areszcie imigracyjnym pobierana jest opłata w wysokości 37 CUC
nie są honorowane karty kredytowe Visa, CABAL, MasterCard, Visa Electron ani czeki, w tym czeki podróżne, wydane przez banki amerykańskie lub inne banki z udziałem kapitału amerykańskiego
pieniądze z Polski można przekazać jedynie za pośrednictwem Agencji ASISTUR SA, tel w Hawanie (53-7) 862-86-24, 862-87-94. Wpłata musi być dokonana w euro.
w porównaniu z Polską ceny są średnio czterokrotnie wyższe
koszt połączenia telefonicznego z Polską: 4,50 CUC za min
praktycznie nie funkcjonuje komunikacja miejska
tubylcy, którzy się przesadnie spoufalają, są podejrzanie przyjacielscy, wylewni i skorzy do wygłaszania krytycznych uwag pod adresem panującego reżimu, mogą się okazać agentami, prowokatorami lub zwykłymi naciągaczami. Dotyczy to również prostytutek, które często są na usługach tutejszych służb bezpieczeństwa.
Ambasada RP w Hawanie, tel.: (00-537) 833-24-39/40, faks: (00-537) 833-24-42, [email protected], www.embajadapolonia.cu
MEKSYKStolica: Meksyk
Waluta: peso meksykańskie (MXN), 1 MXN = 100 centavos; 1 USD = 10,71 MXN
Język urzędowy: hiszpański
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wizy dla wjeżdżających na krócej niż 90 dni nie są potrzebne. Przekraczając granicę, płaci się 25 USD. Wymagana kwota na dzień pobytu to 100 USD, przy czym karty kredytowe nie są honorowane.
Ubezpieczenie: obowiązkowe jest OC. Zaleca się ubezpieczenie zdrowotne, bo szpitale nie wypisują pacjenta przed zapłaceniem za leczenie.
Zdrowie: istnieje wysokie zagrożenie amebozą, a w porze deszczowej na terenach dżungli zdarzają się przypadki cholery. Nie wolno jeść potraw ze straganów ulicznych, nie odkażonych owoców oraz pić wody innej niż butelkowana.
Bezpieczeństwo: w stanie Chiapas należy się liczyć z częstymi kontrolami wojska i policji. Należy unikać podróżowania nocą. W związku z poważnym pogorszeniem się stanu bezpieczeństwa wzdłuż całej północnej granicy Meksyku z USA zaleca się unikanie wypraw w okolice miast Tijuana, Mexicali, Hermosillo i Ciudad Juarez. W całym kraju istnieje zagrożenie napadami. W wypadku napadu MSZ rekomenduje najpierw kontakt z ambasadą, a dopiero później z miejscową policją, przy udziale placówki. W mieście Meksyk należy bezwzględnie się wystrzegać podróżowania taksówkami zatrzymanymi na ulicy.
Przydatne informacje: podróż do strefy przygranicznej z biletem w jedną stronę i bez wizy amerykańskiej może być podstawą do zatrzymania w stacji migracyjnej, a następnie wydalenia z Meksyku.
w dużych ośrodkach turystycznych istnieje możliwość płacenia w dolarach, można też płacić kartami Visa, MasterCard oraz w ograniczonym zakresie American Express
za wszelkie usługi daje się 10 proc. napiwku
zwyczaje meksykańskie nie pozwalają zaprzeczyć gościom ani na ich pytania odpowiedzieć negatywnie. Nie należy krytykować Meksyku ani jego obywateli - krytyka ze strony obcokrajowca, nawet konstruktywna, nie będzie dobrze przyjęta.
Ambasada RP w Meksyku, tel.: (00-5255) 55-50-47-00, 55--50-48-78, faks: (00-5255) 56-16-08-22, [email protected], www.polonia.org.mx, wydział konsularny [email protected], [email protected]
DOMINIKANAStolica: Santo Domingo
Waluta: peso dominikańskie (DOP) 1 USD = 34,15 DOP; 1 EUR = 36 DOP (powszechnie używane są dolary amerykańskie)
Język urzędowy: hiszpański
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wiza nie jest wymagana, ale przy wjeździe trzeba okazać bilet powrotny, wystarczającą ilość pieniędzy na czas pobytu, a także wykupić tzw. kartę turystyczną (11 USD). Opiekunowie muszą mieć pozwolenie na podróżowanie z dziećmi do lat 13, zalegalizowane w konsulacie Dominikany w państwie, z którego przyjechali. Bez zalegalizowanego dokumentu dzieci nie mogą przekroczyć granicy. Termin ważności paszportu przy wjeździe powinien wynosić 6 miesięcy - dokument musi być w dobrym stanie.
Bezpieczeństwo: przestępczość jest niższa niż w Europie.
Przydatne informacje: akceptowane są karty kredytowe: Visa, Masters, American Express i Diners Club
niebezpiecznie jest wymieniać pieniądze na ulicy
najlepiej płacić gotówką w dolarach amerykańskich
zwyczajem jest dopisywanie do rachunku w restauracji 10 proc. napiwku
przyjęte jest, że podczas zakupów, szczególnie na ulicy i w sklepach z pamiątkami, należy się targować
Ambasada RP w Meksyku, tel.: (00-5255) 55-50-47-00, 55-50-48-78, faks: (00-52-55) 56-16-08-22, [email protected]
CHINYStolica: Pekin (Beijing)
Waluta: juan/China New Yuan (CNY); 1 CNY = 10 jiao = 100 fenów, 1 USD = 8 CNY
Język urzędowy: chiński (mandaryński)
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: Polacy muszą mieć wizy. Wyjazd do Hongkongu lub Makao jest traktowany jak opuszczenie granic ChRL (traci ważność wiza jednokrotna). Pobyt bez wizy jest karany grzywną do 1000 USD, do tego za każdy dzień trzeba zapłacić 60 USD. Paszport powinien być ważny co najmniej 6 miesięcy po wygaśnięciu terminu ważności wizy. Nie wpuszcza się do Chin nosicieli wirusa HIV, zakaźnie chorych na gruźlicę, trąd, tyfus i cholerę, osób zarażonych wenerycznie, a także chorych psychicznie. Od czasu epidemii SARS wszystkim podróżnym mierzona jest temperatura.
Bezpieczeństwo: najczęściej zdarzają się kradzieże kieszonkowe w centrach dla turystów, sklepach, na bazarach i w autobusach. Odnotowywane są też wypadki rabunków w pociągach, zdarzają się wymuszenia pieniędzy w wątpliwej jakości lokalach rozrywkowych, punktach masażu itp. oraz napady na turystów przebywających w odludnych miejscach.
Przydatne informacje: większość bankomatów przyjmuje tylko chińskie karty.
cudzoziemiec musi mieć przy sobie paszport z ważną chińską wizą, który jest niezbędny m.in. podczas wymiany pieniędzy
za posiadanie narkotyków grozi kara śmierci
prostytucja jest zakazana, cudzoziemcom za korzystanie z tego rodzaju usług grożą wysokie grzywny oraz 10 dni aresztu
Ambasada RP w Pekinie, tel.: (00-8610) 653-212-35 do 37, faks: (00-8610) 653-217--45, [email protected], [email protected] (pion polityczny), www.polandembassychina.net
INDIEStolica: Delhi (New Delhi)
Waluta: rupia indyjska (INR), 1 INR = 100 pajs (paisa); 1 USD = 46 INR
Języki urzędowe: hindi, angielski
Wiza, przepisy wjazdowe i celne: wiza na 6 miesięcy jest wydawana osobom, które mają paszport ważny przez rok od uzyskania wizy.
Ubezpieczenie: bezwzględnie należy mieć tzw. carnet de passage.
Zdrowie: istnieje zagrożenie zachorowania na malarię i dengę bezpośrednio po monsunie. Zalecane są szczepienia przeciw żółtaczce typu A i B oraz tężcowi.
Podróżowanie: wymagane jest specjalne zezwolenie MSZ oraz MSW na wjazd do archipelagów Andamanów, Nikobarów, Lokkadiwów, Minicoy i wysp Amindivi, na tereny przygraniczne stanów Uttar Pradeć, Sikkim, Mizoram, Manipur, Arunaal Pradeć, HimaĆal Pradeć, Nagaland oraz Dżammu i Kaszmir.
Bezpieczeństwo: trzeba uważać na kieszonkowców. Problemem są też nieuczciwi sprzedawcy, rikszarze i taksówkarze, szczególnie na lotniskach. Terenami zagrożonymi zamachami są Dżammu i Kaszmir, Asam oraz stany północno-wschodnie. Ze względu na rozruchy na tle religijnym należy unikać skupisk mniejszości wyznaniowych w miastach Gudżarat i Uttar Pradeć.
Przydatne informacje: Hindusi chętnie pozwalają turystom uczestniczyć w uroczystościach religijnych, ale należy się liczyć z żądaniem drobnej opłaty
Ambasada RP w Nowym Delhi, tel.: (00-91-11) 414-96-900, faks: (00-91-11) 268-71-914, [email protected], www.polandembassy.in
Więcej możesz przeczytać w 21/2006 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
