Inwestycja w skansen

Inwestycja w skansen

Dodano:   /  Zmieniono: 
Dopłaty unijne przeniosą polskie rolnictwo w XIX wiek
W wiejskich sklepikach rozpoczęła się już sprzedaż towarów na kredyt zaciągany pod dopłaty bezpośrednie. Politycy liczą, że owe dopłaty poprawią nastroje wsi, a ich notowania wzrosną. Naiwni sądzą też, że za "pieniądze z Brukseli" unowocześni się rolnictwo. Wszyscy są w błędzie: przeciętny gospodarz za swoje dopłaty dużo nie kupi, notowania polityków się nie polepszą, a rolnictwo polskie, jeżeli skorzysta na akcesji do Unii Europejskiej, to tylko ze względu na możliwości powiększenia eksportu. Dopłaty natomiast spowolnią modernizację rolnictwa i sprawią, że większość chłopów nadal będzie tkwić w XIX wieku. Lepsza mniejszość też ma zresztą szansę tam powrócić.

Utopić pieniądze na wsi
Kiedy w 1957 r. ustanawiano wspólnotę europejską, nie było złudzeń. Uzasadniając zasady CAP, czyli wspólnej polityki rolnej, stwierdzono, że ceny rolne (a zatem i ceny żywności) muszą być w EWG znacznie wyższe niż ceny światowe. Postanowiono, że oprócz dofinansowania pośredniego za pomocą wyższych cen płaconych przez konsumentów (wskutek ochrony rynku za pośrednictwem ceł, kontyngentów, tzw. standardów jakościowych, fitosanitarnych i weterynaryjnych), rolnictwo będzie subwencjonowane także bezpośrednio ze środków publicznych (dotacje do cen, rynku, inwestycji, dochodów, eksportu i infrastruktury wsi).
Unia konsekwentnie się tego trzyma, stale zwiększając ilość topionych w rolnictwie pieniędzy podatników. Mówienie o zmianach CAP bardziej oznacza, że politycy i urzędnicy unijni mówią, niż że unia się zmienia.

Uprawiać nonsens
Każdy, kto choć trochę podróżował po Europie, mógł zobaczyć trzy obrazki. Obrazek pierwszy: polna droga prowadząca przez ukwieconą łąkę na stokach Alp, a na tej drodze tradycyjny chłopski wóz ciągnięty przez perszerony o wypasionych zadach. Nie trzeba nawet zamykać oczu, aby zobaczyć dzielnych pastuszków w skórzanych szortach oraz junge Mädchen z wielkim dekoltem ukazującym jeszcze większy biust. Obrazek drugi: nakryte siatką długie szeregi karłowatych drzew z wybronowanymi do czarna międzyrzędziami albo obory kilometrowej długości, wokół których wcale nie ma pastwisk. I obrazek trzeci: niemal polski brud i bałagan w małych francuskich, greckich czy południowowłoskich gospodarstwach. A poza tymi obrazkami można zobaczyć kilka milionów normalnych gospodarstw prowadzonych przez normalnych ludzi, najlepiej i najnowocześniej jak potrafią. To rolnicy, którzy mimo sztucznego utrzymywania cen na poziomie o 40 proc. przekraczającym ceny, jakie uzyskują rolnicy z Trzeciego Świata, i 45 mld euro dopłat nie osiągają dochodów w wysokości średniej krajowej.
Rolnictwo w Europie jest ekonomicznym nonsensem, a jego podtrzymywanie jest działaniem wpędzającym kraje słabo rozwinięte w nędzę. Trudno jednak wierzyć w to, że wspólna polityka rolna zostanie zarzucona i zastąpiona rozwiązaniami rynkowymi. Bardzo silne lobby rolnicze (do niedawna 6,5 mln gospodarstw, a obecnie 10,5 mln), wspierane przez koncerny spożywcze, na pewno na to nie pozwoli.


Muzeum małorolnych
Rolnictwo w Polsce jest bytem niedefiniowalnym. Mamy, według spisu rolnego, prawie 3 mln gospodarstw (niemal połowa ich liczby w całej UE), w których żyje 7,5 mln osób, z czego milion to gospodarstwa (?) o powierzchni mniejszej niż hektar. Z pozostałych dwóch milionów (niemal dokładnie tyle samo, ile w 1996 r.) gospodarstw o średniej powierzchni 8,3 ha większość także nie zasługuje na to miano. Mniej niż połowa z nich (944 tys.) sprzedaje ponad 50 proc. wytworzonej produkcji, a tylko 30 proc. (609 tys.) osiąga z produkcji rolnej więcej niż połowę swoich dochodów. Jedynie 150 tys. gospodarstw zarabia na sprzedaży produktów rolnych ponad 25 tys. zł rocznie, czyli równowartość średniej pensji krajowej. I są to gospodarstwa w miarę nowoczesne, prowadzące w miarę normalną rachunkowość i umiejące elastycznie reagować na potrzeby rynku. To one zasypały Niemcy polskimi szparagami i one dostarczają większość rolniczej produkcji eksportowej, rosnącej w ostatnich dwóch latach w tempie 15 proc. rocznie.
Skansen można znaleźć także w danych dotyczących wykształcenia ich właścicieli: 9 proc. ma co najmniej średnie wykształcenie rolnicze (1 proc. - wyższe). Z pozostałych 37 proc. ma ukończoną szkołę zawodową lub przynajmniej jakieś kursy, natomiast wiedza rolnicza 55 proc. sprowadza się do zasady "ociec 30 lat temu pokazali, to ja tak bede robił".

CAP destrukcji
Dla Polski byłoby najlepiej, aby żadnej CAP nie było. Wolny rynek doprowadziłby do znacznej redukcji produkcji rolniczej w starych krajach unijnych i stworzył jeszcze większe od obecnych możliwości ekspansji dla dobrych polskich gospodarstw rolniczych. W ciągu kilku lat miałyby one szansę zająć dominującą pozycję na rynku unii.
Nie myśmy jednak CAP wymyślili i nie my będziemy ją zmieniać. Nie za wiele także na niej skorzystamy, a większość z tego, co do nas trafi, pójdzie na petryfikowanie istniejącej struktury rolnictwa, a nie na jego modernizację. Ile dostaniemy? Tak naprawdę to jeszcze tego nie wie nikt, gdyż dopłaty obszarowe nie są wypłacane z góry, a obejmują jedynie refundacje faktycznych wypłat z polskiego budżetu. Wstępnie w budżecie na ten rok przewidziano, że na wszystko (wspólna polityka rolna: podstawowe płatności obszarowe i płatności uzupełniające - fundusze przesunięte z PROW, czyli planu rozwoju obszarów wiejskich, oraz pieniądze z tego planu) otrzymamy z Brukseli prawie 2,85 mld zł.
Czy będzie to tyle, nie wiadomo, bowiem nie wiadomo, ile gospodarstw złoży wnioski o dopłaty. Nie wiadomo zresztą także, ile konkretnie owe dopłaty będą wynosić. A przynajmniej nie wiedział tego w maju minister rolnictwa Wojciech Olejniczak, informując w swoim tekście ("Wsparcie gospodarstw rolnych po akcesji do UE". Warszawa, maj 2004), że "stawkę jednolitej płatności obszarowej na 1 ha gruntów określi Komisja Europejska. Szacuje się, że jej wysokość wyniesie około 44,5 euro, co odpowiada kwocie około 200 zł (w zależności od kursu euro), natomiast stawkę dopłat uzupełniających corocznie będzie określała Rada Ministrów. Wysokość dopłat uzupełniających jest uzależniona od rodzaju upraw. Przewiduje się, że dla upraw polowych (zboża, oleiste, wysokobiałkowe, len i konopie włókniste, wyka, uprawy roślin przeznaczone na nasiona oraz łąki i pastwiska) stawka dopłaty wyniesie powyżej 60 euro/ha, dla chmielu - około 220 euro/ha".

Reanimacja wegetacji
Bez względu na to, ile by to było (a wychodzi, że przy zbożu będzie to niecałe 500 zł za hektar), owe pieniądze zostaną rozdzielone na wsi po równo. Dla gospodarstw dużych i towarowych będzie to kwota ledwie rekompensująca (albo i nie) prawdopodobny spadek cen poniżej obowiązujących poprzednio cen minimalnych. Dla wegetujących gospodarstw chłopskich (rodem z XIX wieku) będzie to zbyt mało, by podjąć wysiłek unowocześnienia, ale wystarczająco dużo, by jakoś trwać i nawet się nie zastanawiać nad szukaniem zajęcia pozarolniczego.
Dlatego następny spis rolny - podobnie jak ostatni z 2002 r. - wykaże, że w polskim rolnictwie nic się nie zmienia. Nadal będziemy mieć milion działek przyzagrodowych i 2 mln gospodarstw o przeciętnej wielkości około 9 ha, prowadzonych przez aktywnych uczestników wszelkich blokad i protestów. Nie trzeba dodawać, że oznacza to, iż nadal będziemy skazani na dużą popularność takich polityków jak Lepper, tłumaczących owym chłopom, że są biedni, bo politycy wszystko rozkradli, i obiecujących, że jak oni dojdą do władzy, to będzie lepiej.

Więcej możesz przeczytać w 24/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 24/2004 (1124)

  • Postępaki13 cze 2004Postępowcy psują rynek, by wprowadzić protezy rynku5
  • Wprost od czytelników13 cze 2004Listy od czytelników5
  • Skaner13 cze 2004AMERYKA REAGANA "Gdy Pan wezwie mnie do siebie - kiedykolwiek miałoby to być - odejdę z wielką miłością dla tego kraju i wieczną, optymistyczną wiarą w jego przyszłość" Ronald Reagan, 5 listopada 1994 Smutnym dniem dla całej...8
  • Sawka13 cze 200410
  • Kadry13 cze 200411
  • Licznik13 cze 20040 złotych płacą za audycje wyborcze w radiu i TV komitety wyborcze, które zarejestrowały swoje listy co najmniej w dziewięciu okręgach 9 komisji wyborczych znajduje się na statkach 14 komitetów zarejestrowało swoje listy w całym...11
  • Playback13 cze 200413
  • O OPŁATACH ZA LECZENIE13 cze 2004Felieton Marka Majewskiego13
  • Poczta13 cze 2004Książka na twardo Chcę podziękować za felieton Tomasza Raczka "Książka na twardo" (nr 22). Po raz pierwszy ktoś zebrał i przedstawił moje przekonania dotyczące książek, ich wyglądu i sposobu "używania". Obkładanie książek toną...13
  • Z życia koalicji13 cze 2004Mylili się ci, którzy myśleli, że w konkursach w Telewizji Białoruskiej oddział w Warszawie obowiązuje kryterium polityczne. Otóż, na pięciu szefów oddziałów terenowych trzech wybranych to Nowaki, z czego dwa czerwone,...16
  • Z życia opozycji13 cze 2004  W Sejmie przechadzał się - jak to ma w zwyczaju - dyrektor biblioteki warszawskiej Michał Strąk. Odwiedził klub PSL, pospacerował korytarzami z posłem Kuźmiukiem, pewno wpadł do Wojciechowskiego. Aż dziw, że nie odwiedził Stefaniuka. Wszak...17
  • Fotoplastykon13 cze 2004Henryk Sawka www.przyssawka.pl18
  • Lawina Rywina13 cze 2004Do obalenia postkomunizmu potrzeba większej energii, wiary i determinacji niż do obalenia komunizmu20
  • Zerminator13 cze 2004To będzie najważniejsze zero w moim życiu: jak w powiedzeniu od zera do bohatera. Wyzeruję nim wszystkich swoich przeciwników - miał powiedzieć Zbigniew Ziobro, kiedy Leszek Miller nazwał go zerem.23
  • Zemsta Wieczerzaka13 cze 2004Polowanie z nagonką na swoich nielojalnych kompanów rozpoczął były prezes PZU Życie26
  • Ruch Oporu Obywatelskiego13 cze 2004Jak obalić lokalnego tyrana - poradnik konspiratora.28
  • ZUS fiction13 cze 2004Pół miliona złotych z naszych składek wydał ZUS na nikomu niepotrzebną imprezę - śledztwo TVN i "Wprost".32
  • Polska fatamorgana13 cze 2004Dlaczego Polacy idealizują PRL?34
  • Rząd rżnie głupa13 cze 2004Zdanie "Rząd rżnie głupa" najtrafniej oddaje klimat ostatnich 15 lat - uznali uczestnicy głosowania Wprost Online. Słowa te wypowiedział kiedyś Janusz Korwin-Mikke, założyciel Unii Polityki Realnej. To i inne głośne powiedzenia znalazły...36
  • Nałęcz - We własnych sidłach13 cze 2004Dołki, które pod innymi kopie SLD, mogą się okazać grobem dla samego sojuszu36
  • Giełda13 cze 2004HossaŚwiat Paragraf na szejka Senat USA pracuje nad ustawą, która pozwoli na postawienie rządów krajów należących do kartelu producentów ropy naftowej OPEC przed amerykańskim sądem. Jeżeli plan się powiedzie, ceny ropy...38
  • Inwestycja w skansen13 cze 2004Dopłaty unijne przeniosą polskie rolnictwo w XIX wiek40
  • Złoty na celowniku13 cze 2004Pół miliarda dolarów wystarczy spekulantom, żeby puścić nas z torbami44
  • Kod biznesu13 cze 2004Tag w handlu? Tak!47
  • Saper Ameryki13 cze 2004Prezydenci USA się zmieniają, Alan Greenspan trwa50
  • Hamburger a sprawa polska13 cze 2004Jedzenie to przyjemność odzyskana po latach upokorzeń w "punktach zbiorowego żywienia54
  • Supersam13 cze 2004Odporna i szybka TDK jako pierwsza firma wprowadziła na polski rynek nośniki DVD umożliwiające zapis z prędkością 8x. Nowe media współpracują ze wszystkimi nagrywarkami DVD-R/RW. Specjalna wersja płyt ScratchProof jest przeznaczona dla...56
  • Dyktatura równości13 cze 2004Gejowi rękę podam, przed kamerą się pokażę, ale tyłem do niego nie stanę - żartuje jeden z liderów lewicy. Rozmowom o prawach homoseksualistów towarzyszą uśmieszki, porozumiewawcze spojrzenia i lekceważące machanie ręką. Niesłusznie. Lesbijki i...58
  • Czempionat statystów13 cze 2004Mistrzostwa Europy albo znikną, albo będą czymś w rodzaju drugorzędnego turnieju olimpijskiego66
  • Tajne miasto13 cze 2004Czy Nan Madol jest częścią zaginionego kontynentu Mu?70
  • Makłowicz do Bikonta, Bikont do Makłowicza - Zielone ucztowanie13 cze 2004Wróciłem właśnie z Norymbergi. Reprezentowaliśmy tam podczas dorocznego święta, zwanego Blaue Nacht, miasto Kraków i uczyniliśmy to godnie, bowiem Jorgos Skolias i Bronek Duży dali fenomenalny koncert na głos i puzon, a i mnie udało się zrobić...72
  • Ekran osobisty - Muzyczna jemioła13 cze 2004Teledyski stały się zjawiskiem samoistnym, nie służącym muzyce, lecz na niej pasożytującym73
  • Polski D-Day13 cze 2004Historia zapomniała o naszym udziale w największym zwycięstwie w dziejach świata74
  • Know-how13 cze 2004We wtorek 8 czerwca czarna tarcza Wenus będzie widoczna na tle Słońca. "Przejście" Wenus po tarczy słonecznej to bardzo rzadkie zjawisko. Tym razem potrwa około sześciu godzin i będzie najlepiej widoczna w Europie, Afryce i Azji. Do...77
  • Biotechnologia talerza13 cze 2004Larum, jakie dziś podnoszą na Starym Kontynencie przeciwnicy żywności ze zmienionym DNA - w związku z niedawną decyzją Komisji Europejskiej dopuszczającą komercyjną uprawę zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy (Bruksela w tym miesiącu rozpatrzy dwa...78
  • Krzesiwo pradziadów13 cze 2004Odkryto najstarsze ogniska praczłowieka82
  • Bez granic13 cze 2004Miss podatników "Kiedy ogłosili, że wygrałam, było to dla mnie jak hiperwentylacja. Wszyscy krzyczeli i klaskali, sędziowie machali, dziewczyny za mną płakały. To było oczyszczające" - opowiadała zaraz po wyborze na Miss Universe...84
  • Transatlantyk Bush13 cze 2004500 mld USD wypełnia ocean uprzedzeń dzielących UE i Amerykę86
  • Fotodyplomacja13 cze 2004Włoskiej lewicy nie stać na odwagę88
  • Pałac terrorystów13 cze 2004Al-Kaida stała się narzędziem w walce o saudyjski tron90
  • Cud nad Żółtą Rzeką13 cze 2004Jak chiński smok uczy łapać myszy rosyjskiego niedźwiedzia94
  • Komisarz kompromisu13 cze 2004Verheugen na premiera Europy?96
  • Widmo Slobo13 cze 200413 czerwca Serbowie wybiorą przyszłość98
  • Menu13 cze 2004Świat Straszny Harry Harry Potter dorasta. Kolejne tomy sagi J.K. Rowling są coraz poważniejsze i bardziej skomplikowane. Kinowe ekranizacje muszą, chcąc nie chcąc, iść w ich ślady. Trzeci film "Harry Potter i więzień Azkabanu" nie jest...100
  • Gdzie jest Rafael?13 cze 2004W Polsce może się znajdować wiele cennych dzieł sztuki uznanych za zrabowane przez Niemców lub Rosjan.102
  • Braterstwo ekranu13 cze 2004Bracia Coenowie najpierw podbili kampusy, potem międzynarodowe festiwale, a wreszcie - szeroką widownię106
  • DVD Kamila Śmiałkowskiego13 cze 2004recenzje107
  • Męska diwa rocka13 cze 2004Morrissey to pierwowzór mężczyzny metroseksualnego - ani homo-, ani hetero-, ani bi-108
  • Płyty Kuby Wojewódzkiego13 cze 2004Recenzje płyt109
  • Sława i chała13 cze 2004DVD Powrót Jacksona To drugi przebój kinowy wszech czasów - lepszy jest tylko "Titanic" Jamesa Camerona. Trzygodzinny "Powrót króla" zdobył w tym roku jedenaście Oscarów. Nowozelandczyk...111
  • Pani mi mówi "niemożliwe"13 cze 2004Błochowiaczka załatwiła komisję za pomocą procedury, to i za pomocą procedury Sejm załatwił Błochowiaczkę Jan T. Stanisławski Zaczyna się sezon wpadania w dołki. Pierwsza wpadła Błochowiaczka, co pod kolegą z ławki, Ziobrą niejakim, dołki kopała,...112
  • 300 batów13 cze 2004Osób skazanych i nadal zasiadających w Sejmie do więzienia wsadzić nie można, ale kara chłosty, czemu nie?112
  • Ueorgan Ludu13 cze 2004TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 24 (89) Rok wyd. 3 WARSZAWA, poniedziałek 7 maja 2004 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza W cieniu działań P. Prezydenta Urodziny Koziołka Bez specjalnego echa odbył się cykl imprez w Pacanowie związanych z...113
  • Skibą w mur - Precz z Polską!13 cze 2004Myślałem, że po 15 latach demokracji wycieranie sobie gęby Polską nie jest już w modzie114