- Przyprawa na czerniaka
Żółty barwnik nadający charakterystyczny kolor przyprawie curry i musztardzie może wkrótce znaleźć zastosowanie w onkologii. Kurkumina, znana z właściwości przeciwutleniających i przeciwzapalnych, hamuje rozrost czerniaka złośliwego - jednego z najbardziej agresywnych nowotworów. Substancja potrafi uaktywnić mechanizm tzw. apoptozy, czyli zaprogramowanej śmierci komórek nowotworowych. Trwają również badania nad zastosowaniem kurkuminy w leczeniu choroby Alzheimera, mukowiscydozy, poalkoholowej marskości wątroby i schorzeń zapalnych jelita grubego. (JAS)
- Tajna broń gąsienicy
Wiadomo już, dlaczego tak trudno wytępić szkodniki na polach i w ogrodach. Do niedawna uczeni sądzili, że gąsienice nie produkują przeciwciał i dlatego można je zwalczać za pomocą bakterii, grzybów lub nicieni. Okazało się jednak, że owady mają inne sposoby na obronę przed agresorami. Gąsienice ćmy zmierzchnicy (Manduca sexta) przy pierwszym kontakcie z niegroźnymi bakteriami produkują bakteriobójcze białka, które potem chronią je przed kolejnymi infekcjami. Te substancje mogą w przyszłości posłużyć do opracowania nowych antybiotyków lub szczepionek. (MF)
- Papuga od zera
Afrykańskie papugi popielate (Psittacus erithacus) potrafią liczyć i poprawnie oceniają liczbę obiektów. Podczas eksperymentu przeprowadzonego na Brandeis University 28-letnia papuga Alex, widząc puste naczynie, zawsze wskazywała na etykietkę z napisem "nic". To dowód na myślenie abstrakcyjne, które u dzieci pojawia się dopiero w wieku 3-4 lat (terminem "zero" ludzie zaczęli się posługiwać dopiero pod koniec średniowiecza). Badania dowiodły, że mózg ptaków, chociaż ukształtowany inaczej niż u ssaków, jest zdolny do wyższych funkcji poznawczych, niż dotychczas przypuszczano. (MF)
- Stradivarius w komputerze
Naukowcy ze szwedzkiego Mittuniversitetet chcą zbudować replikę najsłynniejszych skrzypiec świata. Instrumenty Antonia Stradivariego, żyjącego na przełomie XVII i XVIII wieku, do dziś są uważane za niedościgły wzór dla lutników (skrzypce zwane Lady Tennant niedawno zostały sprzedane na aukcji za ponad 2 mln dolarów). "Jego dzieł nie da się po prostu skopiować, są wykonane z wyjątkowego drzewa świerkowego o wąskich słojach" - mówi dr Mats Tinnsten, zajmujący się matematyczną analizą brzmienia skrzypiec. Dlatego uczeni wykonali komputerowy model górnej płyty rezonansowej instrumentu, który ma brzmieć tak samo jak oryginalny stradivarius, choć z pewnością będzie wyglądał inaczej. (JAS)
Więcej możesz przeczytać w 29/2005 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.