Wystarczyło, że ceny ropy w ciągu roku wzrosły o mniej więcej 35 proc., żeby Przedsiębiorstwo Poszukiwań i Eksploatacji Złóż Ropy i Gazu Petrobaltic nie tylko zadebiutowało na liście "Dużych pereł polskiej gospodarki", ale od razu znalazło się na pierwszym miejscu. Przy zaledwie 10-procentowym wzroście sprzedanej ropy przychody firmy w 2005 r. wzrosły prawie o połowę. - Boom naftowy i wywindowane ceny ropy sprawiły, że nie tylko wyniki Petrobalticu poszybowały w górę, ale wszystkich firm z branży surowcowej - mówi Jan Macieja z Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN, współtwórca rankingu. Zadaniem konkursu jest nie tylko wyróżnienie najbardziej dynamicznie rozwijających się firm w kraju, ale także przedstawienie ogólnej sytuacji w polskiej gospodarce na podstawie liczby firm spełniających kryteria konkursu (oceniane są m.in. tempo wzrostu przychodów, rentowność sprzedaży czy wydajność pracy). Czy wobec tego Polska zaczyna się upodabniać do Ros-ji, gdzie właśnie koniunktura na surowce energetyczne utrzymuje gospodarkę? Na fali Boom na rynku naftowym zapewnił polskim firmom krociowe przychody. Zyski KGHM w 2005 r. wzrosły o 100 proc. W tym roku firma notuje rekordowe kursy akcji. - Nasz sukces zawdzięczamy głównie cenom miedzi, która w ostatnich dwóch, trzech latach zdrożała niemal trzykrotnie - przyznaje Maksymilian Bylicki, wiceprezes KGHM Polska Miedź, laureata konkursu "Największe perły polskiej gospodarki" w kategorii wielkich firm (o przychodach powyżej miliarda złotych). Surowcowy boom wykorzystały przede wszystkim firmy paliwowe, które przebojem wdarły się na listę pereł, jak wspominany Petrobaltic czy Shell Polska (firma zajęła 11. miejsce) albo znacznie umocniły swoją pozycję na liście, jak KGHM czy Orlen (odpowiednio 1. i 7. miejsce). Szefowie Petrobalticu wiedzą jednak, że hossa na rynku surowców nie będzie trwać wiecznie. - W przyszłości równie wysokie zyski będziemy mogli osiągnąć dzięki większej produkcji, którą zapewnią firmie niedawno odkryte złoża - mówi "Wprost" Tomasz Głobiński, wiceprezes Petrobalticu. Firma pod dnem Baltyku odkryła złoża ropy szacowane na 110 mln baryłek. Początek eksploatacji planowany jest na 2008 r., a wydobycie ma potrwać dziesięć lat. Na fali globalnego wzrostu rośnie cała polska gospodarka. Wykorzystują to przedsiębiorstwa będące dość daleko od rynków surowcowych, jak założona przez Dariusza Miłka firma obuwnicza CCC. Wybudowana w 2000 r. fabryka obuwnicza CCC Factory w legnickiej strefie ekonomicznej, produkująca około miliona par butów rocznie, jest obecnie największą wytwórnią obuwia w Polsce. Przychody CCC wzrosły w 2005 r. o 24 proc., podczas gdy zysk netto był o 115 proc. większy niż w poprzednim roku. Także rok 2006 zapowiada się bardzo dobrze - po dwóch kwartałach firma zwiększyła zysk netto o połowę w stosunku do pierwszego półrocza minionego roku, a przychody ze sprzedaży wzrosły w tym czasie o jedną piątą. Ubiegły rok był także wyjątkowy dla poznańskiej fabryki Volkswagena. VW Poznań po raz pierwszy pod względem wartości sprzedaży zdołał pobić dotychczasowego lidera polskiej motoryzacji, jakim był Fiat Auto Poland. Z poznańskiej fabryki, w której powstaje już połowa samochodów użytkowych z logo Volkswagena, wyjechało w 2005 r. 157 tys. samochodów, czyli niemal o jedną trzecią więcej niż w roku poprzednim. Przychody ze sprzedaży były o ponad miliard złotych większe. To, że w gospodarce dzieje się dobrze, potwierdzają różne wskaźniki: 14-procentowy wzrost inwestycji był największy od ośmiu lat, PKB zwiększa się w tempie 5 proc. rocznie, a bezrobocie spadło do 15,6 proc., podczas gdy jeszcze na początku 2004 r. wynosiło 20,6 proc. Tak dobry klimat gospodarczy przyczynił się do wzrostu liczby firm znajdujących się na liście: obecnie jest ich dwa razy tyle co przed czterema laty. BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego, kierowany przez Friedricha Engelkego, wciąż zwiększa obroty, które w 2006 r. przekroczą 2 mld zł przychody - 1,8 mld zł; zysk netto - 220 mln zł; zatrudnienie - 1089 | Więcej światła Zdaniem Rafała Antczaka, eksperta ekonomicznego CASE, jeśli firmy, zwłaszcza z udziałem skarbu państwa, nadal będą przejadały swój majątek, zamiast inwestować w nowe technologie i innowacyjne rozwiązania, wzrost polskiej gospodarki może przyhamować. - Niekompetentni ekonomicznie politycy chcą budować w Polsce takie twory jak koreańskie czebole, zwłaszcza w branżach energetycznej, telekomunikacyjnej i górnictwie. Inwestycje w firmach opanowanych przez skarb państwa są niższe od amortyzacji, a to oznacza, że po prostu przejadają one swój majątek - mówi Antczak. Przykładem może być wspomniany KGHM, który wysokimi zyskami podzielił się z załogą. Mimo że dobra kondycja firmy spowodowana jest wysokimi cenami miedzi, co raczej nie jest zasługą pracowników, w ubiegłym roku dostali oni dwie nagrody za dobre wyniki firmy. Dzięki temu średnia płaca w KGHM wzrosła w 2005 r. do mniej więcej 6,5 tys. zł. Obecnie jesteśmy najmniej konkurencyjnym krajem UE - wynika z najnowszego raportu World Economic Forum. Rzeczywiste nakłady na badania stanowią około 0,02 proc. polskiego budżetu. - Polskie firmy świecą światłem odbitym, czyli opierają swój rozwój na kupionych technologiach. Jeżeli nie będziemy przeznaczać więcej pieniędzy na inwestycje, światło to będzie coraz słabsze - przewiduje Macieja. Za kilka lat, gdy spadnie nasza przewaga, jaką jest tania siła robocza, światło to będzie się ledwie tlić. NAJWIĘKSZE PERŁY POLSKIEJ GOSPODARKI | | PRZYCHODY ZA 2005 R. (W MLD ZŁ) | PUNKTY | 1 | KGHM POLSKA MIEDŹ | 8 | 1688 | 2 | BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego sp. z o.o. | 1,8 | 1634 | 3 | Faurecia Wałbrzych sp. z o.o. | 1,2 | 1601 | 4 | Polkomtel SA | 6,5 | 1599 | 5 | Volkswagen Poznań sp. z o.o. | 8,7 | 1598 | 6 | Polska Telefonia Cyfrowa sp. z o.o. | 6,7 | 1577 | 7 | Polski Koncern Naftowy ORLEN SA | 26,5 | 1575 | 8 | Telekomunikacja Polska SA GK | 18,3 | 1551 | 9 | PTK Centertel sp. z o.o. | 6,4 | 1522 | 10 | Electrabel Polska sp. z o.o. | 1,1 | 1482 | 11 | Shell Polska sp. z o.o. | 7,2 | 1465 | 12 | Can-Pack SA | 1,2 | 1441 | 13 | Zakłady Azotowe Puławy SA | 2 | 1428 | 14 | Philips Lighting Poland SA, Piła | 2,7 | 1419 | 15 | Grupa PZU | 17,5 | 1406 | 16 | Boryszew SA | 1,9 | 1382 | 17 | Grupa LOTOS SA | 8,8 | 1355 | 18 | Amplico Life | 1,7 | 1340 | 19 | Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach SA | 1,2 | 1339 | 20 | Carlsberg Polska SA | 1,2 | 1330 | 21 | FIAT GM Powertrain Polska sp. z o.o. | 3,7 | 1328 | 22 | ThyssenKrupp Energostal SA | 1,2 | 1325 | 23 | GE Money Bank SA | 1,6 | 1313 | 24 | Kronopol sp. z o.o., Żary | 1,7 | 1311 | 25 | TRW Polska sp. z o.o. | 2 | 1254 | 26 | Eldorado SA | 1,3 | 1237 | 27 | Polimex Mostostal SA | 1,4 | 1237 | 28 | Vattenfall Heat Poland SA | 1,4 | 1232 | 29 | Commercial Union Polska | 3,1 | 1230 | 30 | Agora | 1,2 | 1227 | 31 | L'Oréal Polska GK | 1 | 1222 | 32 | Farmacol SA | 2,7 | 1211 | 33 | PSE SA GK | 16,7 | 1206 | 34 | Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA | 1,3 | 1180 | 35 | BOT Elektrownia Turów SA | 2 | 1180 | 36 | BOT Elektrownia Opole SA | 1,7 | 1179 | 37 | Południowy Koncern Energetyczny SA | 3,6 | 1177 | 38 | Bank Millennium SA | 2,1 | 1169 | 39 | BOT Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów SA | 1,6 | 1151 | 40 | LUKAS Bank SA | 1,1 | 1124 | 41 | Zakład Energetyczny Łódź Teren SA | 1,2 | 1097 | 42 | Bank BPH SA | 3,8 | 1087 | 43 | PSE-ELECTRA SA | 1,5 | 1080 | 44 | Elektrownia Kozienice SA | 1,9 | 1079 | 45 | Bank Pekao SA | 5,6 | 1071 | 46 | Eurocash SA, Poznań | 1,7 | 1033 | 47 | ING Bank Śląski SA | 2,5 | 995 | 48 | Kredyt Bank SA | 1,9 | 993 | 49 | Bank Zachodni WBK SA | 2,3 | 991 | 50 | NFI Empik Media & Fashion SA | 1,2 | 960 | 51 | Zakład Energetyczny Warszawa Teren SA | 1,6 | 942 | 52 | Enion SA | 4,3 | 901 | 53 | Koncern Energetyczny ENERGA SA | 5,1 | 896 | 54 | EnergiaPro Koncern Energetyczny SA | 3,3 | 877 | 55 | Electrolux Poland sp. z o.o. | 1,1 | 872 | 56 | BOS SA* | 2,3 | 872 | 57 | Spółdzielnia Mleczarska MLEKPOL, Grajewo | 1,5 | 852 | 58 | Sokołów SA | 1,5 | 816 | 59 | Tech Data Polska sp. z. o.o. | 1,3 | 795 | 60 | Grupa Kapitałowa Kolporter | 2,3 | 789 | 61 | Polska Grupa Farmaceutyczna SA | 3,9 | 721 | 62 | PKP Energetyka sp. z o.o. | 1,5 | 633 | 63 | TORFARM SA | 1,4 | 627 | 64 | Krajowa Spółka Cukrowa SA | 1,8 | 617 | 65 | Enea SA | 4,8 | 601 | 66 | Prosper SA GK, Warszawa | 1,7 | 593 | 67 | SPEC SA | 1,3 | 593 | 68 | Lasy Państwowe | 5,1 | 593 | Wyławianie pereł Zestawienie "pereł polskiej gospodarki" zostało opracowane na podstawie następujących kryteriów: dynamika przychodów, rentowność sprzedaży, zadłużenie, stopa zwrotu brutto z aktywów, stopa wzrostu netto z kapitału własnego, wydajność pracy. Rankingiem zostały objęte dwie grupy przedsiębiorstw: o przychodach powyżej 100 mln zł oraz o przychodach co najmniej miliarda złotych. Ponieważ liczba przedsiębiorstw nie jest ustalona z góry, jej świadczy ona o obecnej ogólnej sytuacji polskiej gospodarki. Ranking opracował Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk wraz z Centrum Informacji Gospodarczej i Społecznej Ministerstwa Gospodarki. DUŻE PERŁY POLSKIEJ GOSPODARKI | | PRZYCHODY ZA 2005 ROK (W MLN. ZŁ) | PUNKTY | 1 | PPiEZRiG Petrobaltic SA | 327 | 1649 | 2 | PHZ Bartimpex SA | 600 | 1636 | 3 | Commercial Union Powszechne Towarzystwo Emerytalne BPH CU WBK SA | 261 | 1626 | 4 | Cersanit SA | 654 | 1614 | 5 | CCC SA | 331 | 1614 | 6 | Fabryka Maszyn Famur SA | 649 | 1583 | 7 | Telewizja Polsat SA | 682 | 1517 | 8 | PolCard SA | 354 | 1510 | 9 | TVN SA | 860 | 1505 | 10 | Huta Łabędy SA | 365 | 1484 | 11 | ORLEN Oil sp. z o.o. | 631 | 1478 | 12 | Rossmann Supermarkety Drogeryjne Polska sp. z o.o. | 798 | 1474 | 13 | AIG Bank Polska SA | 664 | 1459 | 14 | Nutricia Zakłady Produkcyjne sp. z o.o. | 409 | 1441 | 15 | CPP Toruń - Pacific sp. z o.o. | 487 | 1437 | 16 | LPP SA | 639 | 1425 | 17 | Nivea Polska SA | 472 | 1421 | 18 | DHL Express (Poland) sp. z o.o. i DHL International (Poland) Ltd. sp. z o.o.** | 633 | 1415 | 19 | CNH Polska sp. z o.o. | 649 | 1412 | 20 | Centralny Dom Maklerski PEKAO SA | 185 | 1400 | 21 | Polski Koncern Mięsny DUDA SA | 869 | 1377 | 22 | Comarch SA | 425 | 1371 | 23 | 3M Poland sp. z o.o. | 408 | 1365 | 24 | Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych | 589 | 1359 | 25 | Solaris Bus & Coach SA | 635 | 1341 | 26 | SGL CARBOM Polska SA | 509 | 1305 | 27 | NTT SYSTEM sp. z o.o. | 471 | 1302 | 28 | Softbank GK SA | 537 | 1289 | 29 | PBG SA | 300 | 1269 | 30 | Bayer Polska sp. z o.o. | 625 | 1262 | 31 | Przedsiębiorstwo Przemysłu Fermentacyjnego Akwawit SA | 171 | 1257 | 32 | Stomil Sanok SA | 354 | 1251 | 33 | NOVOL sp. z o.o. | 162 | 1250 | 34 | ALSTOM Power sp. z o.o. | 932 | 1236 | 35 | Linde Gaz Polska sp. z o.o. | 367 | 1230 | 36 | Kogeneracja SA | 780 | 1222 | 37 | Pfeifer & Langen Polska SA | 732 | 1220 | 38 | Brenntag Polska sp. z o.o. | 855 | 1217 | 39 | VB Leasing Polska SA | 161 | 1199 | 40 | Generali Życie TU SA | 528 | 1192 | 41 | Mennica Polska SA | 413 | 1189 | 42 | Vobis Microcomputer sp. z o.o. | 491 | 1180 | 43 | ICN Polfa Rzeszów SA | 303 | 1179 | 44 | Wrobis SA | 181 | 1178 | 45 | Mostostal Puławy SA | 132 | 1173 | 46 | Pilkington Polska sp. z o.o. | 319 | 1162 | 47 | ZNPW REMAG | 137 | 1143 | 48 | Towarzystwo Ubezpieczeń Allianz Polska SA | 983 | 1132 | 49 | Zakłady Chemiczne Luboń sp. z o.o. | 159 | 1131 | 50 | Grupa Kapitałowa SPIN SA | 182 | 1130 | 51 | Lubelski Węgiel Bogdanka SA | 959 | 1128 | 52 | WestLB Polska SA | 120 | 1117 | 53 | Exatel SA | 497 | 1114 | 54 | FFiL Śnieżka SA | 305 | 1104 | 55 | Getin Bank SA | 518 | 1100 | 56 | Volkswagen Bank Polska SA | 184 | 1097 | 57 | Autoliv Poland sp. z o.o. | 367 | 1094 | 58 | Naftobazy sp. z o.o. | 211 | 1092 | 59 | Neste Polska sp. z o.o. | 712 | 1092 | 60 | CeDo sp. z o.o. | 266 | 1088 | 61 | Przedsiębiorstwo Transportu Kolejowego i Gospodarki Kamieniem SA | 265 | 1078 | 62 | Euroafrica Linie Żeglugowe sp. z o.o. | 318 | 1071 | 63 | ComputerLand SA | 858 | 1065 | 64 | HAND-PROD sp. z o.o. | 327 | 1055 | 65 | Artman SA | 142 | 1055 | 66 | Przedsiębiorstwo Państwowe Porty Lotnicze | 862 | 1046 | 67 | Santander Consumer Bank SA | 202 | 1044 | 68 | ABB Poland sp. z o.o. | 909 | 1035 | 69 | Fortis Bank Polska SA | 389 | 1032 | 70 | DS Smith Polska SA | 274 | 1028 | 71 | HOCHTIEF Polska sp. z o.o. | 803 | 1018 | 72 | Deutsche Bank Polska SA | 248 | 987 | 73 | Emax SA | 258 | 974 | 74 | Alma Market SA | 198 | 972 | 75 | Barlinek SA | 399 | 972 | 76 | Energoserwis SA | 112 | 967 | 77 | Gospodarczy Bank Wielkopolski SA | 224 | 963 | 78 | Ronal Polska sp. z o.o. | 759 | 955 | 79 | Gaspol SA | 807 | 949 | 80 | HDI Samopomoc TU SA | 602 | 944 | 81 | Bank Polskiej Spółdzielczości SA | 449 | 927 | 82 | McDonald's Polska sp. z o.o. | 583 | 925 | 83 | Raiffeisen bank Polska SA | 789 | 893 | 84 | Przedsiębiorstwo Handlowo-Produkcyjne Mercus sp. z o.o. | 561 | 887 | 85 | Navo Polska Grupa Dystrybucyjna sp. z o.o. | 564 | 881 | 86 | Bank Pocztowy SA | 238 | 871 | 87 | Inter Cars SA | 749 | 864 | 88 | PHUP Andrzej Szeszycki | 452 | 858 | 89 | Nordea Bank Polska SA | 163 | 842 | 90 | Południowy Koncern Węglowy SA | 463 | 838 | 91 | Hoop SA | 526 | 833 | 92 | Pronox Technology SA | 395 | 831 | 93 | Bank Ochrony Środowiska SA | 469 | 828 | 94 | TU Allianz Życie Polska SA | 553 | 822 | 95 | Zakład Energetyczny Białystok SA | 901 | 818 | 96 | Fabryka Mebli FORTE SA | 405 | 805 | 97 | Nowy Styl sp. z o.o. | 476 | 801 | 98 | Cementownia Warta SA | 180 | 795 | 99 | Elektrownia Skawina SA | 405 | 790 | 100 | Netia SA | 909 | 786 | 101 | Dressta sp. z o.o. | 293 | 784 | 102 | Komfort sp. z o.o. | 329 | 780 | 103 | Zespół Elektrociepłowni Bydgoszcz SA | 289 | 753 | 104 | Hurtap SA | 698 | 726 | 105 | Polnord SA | 397 | 720 | 106 | H. Cegielski - Poznań SA | 489 | 719 | 107 | PWC Odra SA | 111 | 714 | 108 | Fabryka Kotłów RAFAKO SA | 383 | 692 | 109 | Zespół Elektrowni Ostrołęka SA | 520 | 679 | 110 | Przedsiębiorstwo Handlowe ARKO sp. z o.o. | 434 | 622 | 111 | Lubelskie Zakłady Energetyczne Lubzel SA | 967 | 616 | 112 | Grupa Duda | 593 | 613 | **dane dla dwóch spółek łącznie Źródło: "Polish Market" |