Domowe mutanty
I owczarek niemiecki, i maleńki chihuahua mogą się wywodzić od udomowionego 15 tys. lat temu wilka szarego. Na świecie jest ponad 350 ras psów, z których większość powstała w ciągu ostatnich kilkuset lat. Karol Darwin sądził, że poszczególne rasy wywodzą się od kilku gatunków psowatych, głównie wilka, szakala i kojota. Matthew Webster z Trinity College w Dublinie i genetycy z uniwersytetu w Uppsali twierdzą, że rasy powstały w wyniku krzyżowania się udomowionych psów. Uczeni wykryli liczne mutacje DNA mitochondrialnego psów i wilków potwierdzające tę tezę. Psy u boku ludzi nie musiały się martwić o pożywienie i przetrwanie, więc kolejne rasy powstawały w wyniku sztucznej selekcji. Nie można jednak wykluczyć, że psy wywodzą się od kilu odmian wilków. Mogą o tym rozstrzygnąć szczegółowe badania DNA. (ZW)
Czas przyspiesza!
W młodości czas biegnie zupełnie inaczej niż wtedy, gdy się starzejemy - z upływem lat mamy wrażenie, że życie przyspiesza. William James w 1890 r. przekonywał, że jest to złudzenie, bo przecież godziny i dni nie płyną szybciej. Później sugerowano, że poczucie upływającego czasu zależy od funkcjonowania pamięci. Przyspieszenie lub zwolnienie odczuwamy w zależności od tego, co się dzieje w naszej świadomości i czy jesteśmy aktywni. Poczucie czasu może się zmieniać w zależności od funkcjonowania zegara biologicznego. Powodem jest utrata komórek mózgu w tzw. jądrze SCN i spadek poziomu dopaminy. To dlatego umiejętność dokładnej oceny czasu wzrasta u dzieci, osiąga szczyt u dwudziestolatków, po czym się zmniejsza. Najbardziej zdumiewające jest to, że dla niektórych osób czas może biec w odwrotnym kierunku. Dla Indian Ajmara zamieszkujących Andy przeszłość jest przed nimi, a nie odwrotnie. Dr Rafael Núñez z University of California twierdzi, że starsi Ajmarowie mówią o przyszłości, wskazując za siebie. (ZW)
Douwe Draaisma "Dlaczego życie płynie szybciej, gdy się starzejemy" PIW, Warszawa 2006
Pkonać AIDS
Obrzezanie chroni przed AIDS. Badania przeprowadzone w Afryce dowodzą, że ten zabieg zmniejsza ryzyko zakażenia heteroseksualnych mężczyzn o 60 proc. Gdyby obrzezano wszystkich mieszkańców Afryki, w ciągu 10 lat można by uniknąć 2 mln zakażeń i 300 tys. zgonów. Obrzezanie, polegające na wycięciu części napletka, jest stosowane m.in. wśród żydów i muzułmanów. Stało się też powszechne w XIX wieku w krajach anglosaskich. Purytanie wierzyli, że zniechęci ono chłopców do masturbacji, którą uważano za chorobę. W 1999 r. Amerykańskie Stowarzyszenie Pediatrów cofnęło rekomendację dla rutynowych obrzezań noworodków. Okazało się, że w odcinanym fragmencie skóry znajdują się tysiące zakończeń nerwowych. Obrzezanie nie pozwala więc mężczyźnie w pełni odczuwać bodźców seksualnych. (MF)
I owczarek niemiecki, i maleńki chihuahua mogą się wywodzić od udomowionego 15 tys. lat temu wilka szarego. Na świecie jest ponad 350 ras psów, z których większość powstała w ciągu ostatnich kilkuset lat. Karol Darwin sądził, że poszczególne rasy wywodzą się od kilku gatunków psowatych, głównie wilka, szakala i kojota. Matthew Webster z Trinity College w Dublinie i genetycy z uniwersytetu w Uppsali twierdzą, że rasy powstały w wyniku krzyżowania się udomowionych psów. Uczeni wykryli liczne mutacje DNA mitochondrialnego psów i wilków potwierdzające tę tezę. Psy u boku ludzi nie musiały się martwić o pożywienie i przetrwanie, więc kolejne rasy powstawały w wyniku sztucznej selekcji. Nie można jednak wykluczyć, że psy wywodzą się od kilu odmian wilków. Mogą o tym rozstrzygnąć szczegółowe badania DNA. (ZW)
Czas przyspiesza!W młodości czas biegnie zupełnie inaczej niż wtedy, gdy się starzejemy - z upływem lat mamy wrażenie, że życie przyspiesza. William James w 1890 r. przekonywał, że jest to złudzenie, bo przecież godziny i dni nie płyną szybciej. Później sugerowano, że poczucie upływającego czasu zależy od funkcjonowania pamięci. Przyspieszenie lub zwolnienie odczuwamy w zależności od tego, co się dzieje w naszej świadomości i czy jesteśmy aktywni. Poczucie czasu może się zmieniać w zależności od funkcjonowania zegara biologicznego. Powodem jest utrata komórek mózgu w tzw. jądrze SCN i spadek poziomu dopaminy. To dlatego umiejętność dokładnej oceny czasu wzrasta u dzieci, osiąga szczyt u dwudziestolatków, po czym się zmniejsza. Najbardziej zdumiewające jest to, że dla niektórych osób czas może biec w odwrotnym kierunku. Dla Indian Ajmara zamieszkujących Andy przeszłość jest przed nimi, a nie odwrotnie. Dr Rafael Núñez z University of California twierdzi, że starsi Ajmarowie mówią o przyszłości, wskazując za siebie. (ZW)
Douwe Draaisma "Dlaczego życie płynie szybciej, gdy się starzejemy" PIW, Warszawa 2006
Pkonać AIDS
Obrzezanie chroni przed AIDS. Badania przeprowadzone w Afryce dowodzą, że ten zabieg zmniejsza ryzyko zakażenia heteroseksualnych mężczyzn o 60 proc. Gdyby obrzezano wszystkich mieszkańców Afryki, w ciągu 10 lat można by uniknąć 2 mln zakażeń i 300 tys. zgonów. Obrzezanie, polegające na wycięciu części napletka, jest stosowane m.in. wśród żydów i muzułmanów. Stało się też powszechne w XIX wieku w krajach anglosaskich. Purytanie wierzyli, że zniechęci ono chłopców do masturbacji, którą uważano za chorobę. W 1999 r. Amerykańskie Stowarzyszenie Pediatrów cofnęło rekomendację dla rutynowych obrzezań noworodków. Okazało się, że w odcinanym fragmencie skóry znajdują się tysiące zakończeń nerwowych. Obrzezanie nie pozwala więc mężczyźnie w pełni odczuwać bodźców seksualnych. (MF)
 |
Więcej możesz przeczytać w 30/2006 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.
